پس سوگند به آن كه دانه را شكافت و انسان ها را بيافريد و دانش او نسبت به هر چيز، فراگير است، اگر اين سخنْ درست باشد ، ارج خود را نزد من سبك يابى . پس حقوق پروردگارت را سَبُك مشمار و دنيايت را با خرابى دين و از ميان بردنش اصلاح مكن كه از اين گروه باشى ، الْأَخْسَرِينَ أَعْمَـلاً الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِى الْحَيَوةِ الدُّنْيَا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا ؛ ^۱ زيانكارترينِ مردم، كسانى اند كه كوشش آنها در زندگى دنيا به هدر رفته و خود مى پندارند كه كار خوب انجام مى دهند . ^۲

۱۳۱.امام على عليه السلام ـ در نامه اش به مصقله ـ :پس از حمد و سپاس خداوند؛ از بزرگ ترينِ خيانت ها ، خيانت به امّت است، و بزرگ ترين دغلكارى بر مردمان يك شهر ، دغلكارى پيشواى آنان است. نزد تو از مال مسلمانان ، پانصد هزار [ سكّه ]است. آن را در هنگامى كه فرستاده من نزد تو مى آيد ، برايم بفرست؛ وگرنه ، وقتى نامه ام به تو رسيد ، نزد من بيا؛ چرا كه به فرستاده ام گفته ام كه پس از وارد شدن بر تو ، رهايت نكند ، مگر آن كه اموال را بفرستى. والسلام عليك! ^۳

۱۳۲.الغارات ـ به نقل از ذهل بن حارث ـ :مصقله مرا به محلّ اقامت خود فرا خواند و غذايى آماده ساخت و خورديم. سپس گفت: به خدا سوگند ، اميرمؤمنان ، اين ثروت ها را از من مى خواهد و من بر آن ، توانايى ندارم .
[ ذهل گويد:] به وى گفتم: اگر مايلى ، يك هفته دستور را به اجرا نگذارد تا ثروت ها را گردآورى كنى.
گفت: به خدا سوگند ، نمى خواهم آن را بر خويشاوندانم تحميل كنم يا از كسى درخواست نمايم.
سپس گفت: بدانيد به خدا قسم ، اگر پسر هند يا پسر عفّان، آن ثروت را مطالبه

بدانيد كه حزب خدا رستگارند .
پس اى پسر حنيف! از خدا بترس و گِرده هاى نانت، تو را كفايت كند تا از آتش دوزخ ، رهايى يابى. ^۱

3 / 11 ـ 6

قدامة بن عِجلان

۱۲۹.امام على عليه السلام ـ در نامه اش به قدامة بن عجلان، كارگزار وى در كَسكَر^۲ـ :ـ در نامه اش به قدامة بن عجلان، كارگزار وى در كَسكَر^۳ـامام على عليه السلام : پس از حمد و سپاس خداوند؛ آنچه از ثروت هاى الهى بر عهده توست، به سوى من بفرست؛ چرا كه ثروت عمومى مسلمانان است و بهره تو از آن ، بيش تر از بهره يك تن از آنان نيست. اى پسر قدامه! گمان مبرى كه ثروت هاى كسكر براى تو مباح است ، مانند آنچه از پدر و مادرت به ارث برده اى. پس به سرعت، اموال را بفرست و خودت نيز درآمدن به نزد ما شتاب كن . إن شاء اللّه ! ^۴

ر . ك : دانشنامه اميرالمؤمنين : ج 12 ، ص 271 (قدامة بن عجلان) .

3 / 11 ـ 7

مصقلة بن هبيره

۱۳۰.امام على عليه السلام ـ در نامه اش به مصقلة بن هبيره ـ :خبرى از تو به من رسيده كه اگر چنان رفتارى از تو سر زده باشد، رفتار ناشايستى را مرتكب شده اى. خبر رسيده است كه ثروت مسلمانان را ميان كسانى از باديه نشينان قبيله بكر بن وائل كه از تو درخواست احسان و نيكى كرده اند، تقسيم كرده اى.