257
سياست نامه امام علي (ع)

5 / 6

بازرسى مستقيم بازار

۱۹۱.امام باقر عليه السلام :امير مؤمنان، در كوفه ميان شما بود. صبحگاهان، از دارالحكومه بيرون مى رفت و در بازارهاى كوفه، يكى يكى مى گشت و تازيانه اى با او بود كه آن را بر دوش داشت و دوسويه بود و «سبيبه» ناميده مى شد. در برابر اهالى بازارها مى ايستاد و فرياد مى كرد: «اى بازرگانان! از خداوند عز و جل پروا كنيد!».
آن گاه كه بازاريان، صداى او را مى شنيدند، آنچه در دست داشتند، رها مى كردند و به وى دل مى دادند و با گوش مى شنيدند.
آن گاه مى فرمود: «خيرخواهى پيشه سازيد. از آسانگيرى تبرّك جوييد. به خريداران، نزديك شويد. خود را به بردبارى بياراييد. از سوگند، بپرهيزيد و از دروغ، كناره گيريد . از ستم، دورى گزينيد و داد ستمديدگان، بستانيد. به رباخوارى نزديك نشويد و وزن و ترازو را تمام كنيد. اموال مردم را كم ندهيد و در زمين، به فساد سر بر مَداريد».
در تمام بازارهاى كوفه مى گشت. سپس بر مى گشت و براى [ رسيدگى به كارهاى] مردم مى نشست. ۱

۱۹۲.امام حسين عليه السلام :به درستى كه على عليه السلام در كوفه بر استرِ پيامبر صلى الله عليه و آله به نام «شهباء» سوار شد و به بازارها، يكى يكى، سر زد. وارد بازارچه گوشتفروش ها شد و با صداى بلند فرمود: «اى گروه قصابان! نخاع را نَبُريد و در گرفتن جان [ حيوان]، تعجيل روا مداريد. [ بگذاريد] به آرامى روح از بدن، خارج گردد. از دميدن در گوشت به هنگام فروش بپرهيزيد؛ به درستى كه شنيدم پيامبر خدا از اين كار، نهى مى كرد».

1.الكافى : ۵ / ۱۵۱ / ۳ ، تهذيب الأحكام : ۷ / ۶ / ۱۷ ، الأمالى ، مفيد : ۱۹۷ / ۳۱ .


سياست نامه امام علي (ع)
256

قسمت آن در تجارت است و يكى در چيزهاى ديگر». ۱

۱۸۹.امام على عليه السلام ـ در عهدنامه اش به مالك اشتر ـ :اينك سفارش مرا در حقّ بازرگانان و پيشه وران را بپذير و درباره آنان به نيكويى سفارش كن ؛ چه كسى كه مقيم باشد يا آن كه با مال خود، از اين سو به آن سو رود و با دست رنج خودْ سود كند، كه آنان، مايه هاى منفعت و پديدآورنده اسباب آسايش و راحتى اند، و آورنده آن، از جاهاى دوردست و دشوار ، در بيابان و دريا و دشت و كوهسار؛ جايى كه مردمان در آن جا گِرد نيايند و در رفتن بدان جا دليرى نكنند. اين بازرگانان، مردمى آرام اند كه از دشمنى آنان، هراسى نيست، و آشتى جويند كه از فتنه آنان، ترسى نيست. به كارهاى آنان، رسيدگى كن؛ چه در آن جايى باشند كه خود به سر مى برى و چه در شهرهاى ديگر. ۲

۱۹۰.امام على عليه السلام ـ در عهدنامه اش به مالك اشتر (بر پايه گزارش تحف العقول) ـ :آن گاه به بازرگانان و پيشه وران ، نيكى كن و آنان را به نيكويى درباره ديگران، سفارش نما؛ چه آن كه مقيم باشد يا آن كه با مال خود، از اين سو به آن سو رود و با دست رنج خودْ سود كند، كه آنان، مايه هاى منفعت و پديد آورنده اسباب آسايش و راحتى اند، و آورنده آن به شهرها از بيابان و دريا و دشت و كوهسارند؛ جايى كه مردمان در آن جا گِرد نيايند و در رفتن بدان جا دليرى نكنند، مانند كشورهاى دشمن تو كه صنعتگرانى دارند كه خداوند، آسايش را بر دستان آنان، جارى ساخته است.
پس حرمت آنان را نگه دار ، و راه هايشان را امن ساز ، و حقوقشان را بستان؛ زيرا كه آنان، مردمى آرام اند كه از دشمنى آنان، هراسى نيست، و آشتى جويند كه از فتنه آنان، ترسى نيست. دوست داشتنى ترين كار برايشان، حفظ امنيت و اقتدار آنان است. پس به كارهاى آنان، رسيدگى كن؛ چه در آن جايى باشند كه خود به سر مى برى و چه در شهرهاى ديگر. ۳

1.الكافى : ۵ / ۳۱۹ / ۵۹ ، من لا يحضره الفقيه : ۳ / ۱۹۲ / ۳۷۲۲ ، عدّة الداعى : ۷۲ .

2.نهج البلاغة : نامه ۵۳ .

3.تحف العقول : ۱۴۰ .

  • نام منبع :
    سياست نامه امام علي (ع)
    المساعدون :
    مهريزي، مهدي
    المجلدات :
    1
    الناشر :
    دار الحديث للطباعة و النشر
    مکان النشر :
    قم المقدسة
    تاریخ النشر :
    1381 ش
    الطبعة :
    الثالثة
عدد المشاهدين : 84547
الصفحه من 435
طباعه  ارسل الي