سرانجام از مذهب فطحيه دست برداشت و از عقيده سابق خويش برگشت.
نجاشى گويد : وى از راستگوترين مردمان در نقل حديث بوده ، و از حضرت رضا عليه السلام روايت كرده است ، على بن اسباط كتب و تاليفاتى هم دارد كه از جمله آنها است : كتاب الدلائل ، كتاب التفسير ، كتاب المزار و كتاب النوادر.
كشى در رجال خود گفته : على بن اسباط پيرو طريقه « فطحيه » بود و على بن مهزيار در اين باره با وى مكاتباتى نمود ، ليكن وى موفق نشد على بن اسباط را از مذهب فطحيه بر گرداند ، و او به همين عقيده از دنيا رفت.
علامه در قسم اول خلاصه على بن اسباط را عنوان كرده و گفتار نجاشى و كشى را در باره او ذكر كرده است ، و در پايان فرموده : وى از طريقه سابق خود دست برداشت و لذا من به روايات او اعتماد ميكنم و به آنها عمل مى نمايم.
علماى رجال و فقها اكثرا وى را توثيق كرده اند ، و گفتار نجاشى را كه وى از عقيده سابق خود دست برداشته قابل اعتماد ميدانند.
روايت حضرت عبدالعظيم از على بن اسباط در كافى در ابواب متفرقى آمده ، و از

28 ـ عبيداللّه بن موسى ابو تراب رويانى

يكى از روات حضرت عبدالعظيم كه از وى بسيار روايت مى كند عبيد اللّه بن موسى ابو تراب رويانى است و در اكثر طرق روايات حضرت عبدالعظيم از اين شخص نام برده شده است ، در بعضى از سندها « عبيد اللّه بن موسى » و در پاره از طرق « عبد اللّه بن موسى » و در چند موضوع نيز « ابو تراب » ذكر گرديده است.
در كليه مآخذ و مصادر و تراجم رجال كه اكنون در دست نگارنده است از اين شخص عنوانى نشده ، و از جريان زندگى او اطلاعى در دست نيست و در هيچ يك از فصول و ابواب كتب رجال چه در فصل مربوط به « عبد اللّه » و يا « عبيد اللّه » و يا در باب « كنى و القاب » ذكرى و عنوانى از او در بين نيست.
روايت ابو تراب رويانى از حضرت عبدالعظيم در اكثر كتب حديث آمده است.

29 ـ على بن اسباط

على بن اسباط از اصحاب حضرت رضا و جواد عليهماالسلام است ، وى از اهل كوفه بوده و از محدثين بزرگ و صاحبان « اصل » است.
شيخ در رجال خود او را از اصحاب حضرت رضا و جواد شمرده و در فهرست گويد : على بن اسباط كوفى صاحب « اصل » است و روايات و احاديثى نيز دارد.
نجاشى در رجال خود گفته : على بن اسباط بن سالم بياع زطى أبو الحسن كوفى از « ثقات » محسوب است ، وى ابتدا پيرو مذهب « فطحيه » بود ، پس از اين با على بن مهزيار ^۱ در اين باره مكاتباتى نمود و نامه هايى به حضرت جواد عليه السلام نوشته شد ، وى