درآمد

واژه شناسى «زيارت»

واژه «زيارت» ، از ريشه «زور» ، به معناى ميل كردن به چيزى و روى گردانى از چيزى ديگر است و از اين رو ، ديدارهايى كه داراى اين مضمون و حامل اين پيام باشند ، زيارت ناميده مى شوند . ابن فارِس ، در اين باره مى گويد :
الزاء و الواو و الراء ، أصل واحد يدلّ على الميل و العدول ... و من الباب الزائر لأنّه إذا زارك فقد عدل عن غيرك . ^۱
زاء و واو و راء (زور) ، از يك ريشه اند كه بر تمايل و انصراف ، دلالت مى كنند ... و زائر نيز از همين ريشه است ؛ زيرا وقتى زائر ، تو را زيارت كند ، از ديگرى روى گردانده است .
ابن منظور نيز اين معنا را تأييد كرده ، مى گويد :
زار فلان فلانا أى مال إليه . و التزوير : كرامة الزائر و إكرام المزور للزائر . ^۲
فلانى ، فلانى را زيارت كرد ؛ يعنى به او روى آورد . تزوير نيز به معناى بزرگ شمرده شدن زائر و اِكرام او توسّط زيارت شونده است .
طُرَيحى هم مى گويد :
وَ الزيارة فى العرف : قصد المزور إكراما له وَ تعظيما له وَاستئناسا به . ^۳
زيارت ، در عرف ، آهنگِ زيارت شونده را كردن ، به منظور تكريم و بزرگداشت او و همدم

از آيات و رواياتى كه موجب تقويت متن آن مى شود ، نيز آشنا مى گردد .

2 . همگانى بودن مطالب

از آن جا كه مطالب اين كتاب ، براى «سيماى قرآن» تهيّه مى شد ، تلاش گرديد كه تا جاى ممكن ، ساده و براى همگان ، قابل فهم و سودمند باشد . به همين دليل ، برخى از حكايات و خاطره هاى آموزنده ، بدان افزوده گرديد .

3 . نقد برخى آرا

در برخى از موارد ، اين كتاب ، آراى ديگران را در شرح برخى از عبارت هاى اين زيارت ، مورد نقد قرار مى دهد و تفسير جديدى را كه به نظر ، انطباق بيشترى با آن عبارات و ديگر روايات دارد ، ارائه مى نمايد .

4 . توضيح واژه ها

در كتاب حاضر ، «زيارت جامعه» به يكصد و ده بخش ، تقسيم شده و در آغاز هر بخش و پيش از شرح آن ، واژه هايى كه نياز به توضيح دارند ، با بهره گيرى از منابع معتبر لغت ، واژه شناسى گرديده اند .
* * *
بر خود لازم مى دانم كه از زحمات فاضل گران قدر ، آقاى احمد غلامعلى ـ كه ساماندهى نهايى اين كتاب ، با همكارى جدّى و تلاش ستودنى ايشان ، صورت گرفت ـ ، صميمانه سپاس گزارى كرده ، از خداوند منّان ، براى ايشان ، پاداشى در خور فضل حضرتش ، مسئلت نمايم .
ربّنا! تقبّل منّا ، إنّك أنت السّميع العليم .
محمّد محمّدى رى شهرى
27 رجب 1429
نهم مرداد 1387