توضيح «كَهْفُ الوَرى» مى نويسد :
مَلْجَأ الخلائِقِ فِى الدِّينِ وَ الآخِرَة وَ الدُّنيا .^۱پناهگاه آفريدگان ، در دين و آخرت و دنيا هستند .

مرجعيت علمى اهل بيت عليهم السلام

خصوصيت «كَهْف الوَرى» ، مرجعيت علمى امامان عليهم السلام را ثابت مى كند و هر كس كه از اين پناهگاه ها روى برتابد ، به كژراهه خواهد رفت . «كَهفُ الوَرى» ، يعنى فهم حقيقى قرآن بدون آشنايى با معارف اهل بيت عليهم السلام ، ممكن نيست و آن كه سوداى فهم قرآن را در سر دارد ، بايد به پناهگاه معصومان عليهم السلام پناه بَرَد و با آنان ، راه حقيقت را بپيمايد و اگر از راهى غير از راه اهل بيت عليهم السلام ره سپار شود ، قرآن ، سدّ راه گم راهى او نخواهد بود .

پناهندگى به اهل بيت عليهم السلام در مشكلات دنيوى

در مشكلات دنيوى نيز اهل بيت عليهم السلام ، ملجأ و پناهگاه اند و چه بسيار مردمان كه در همين دنيا ، به امامان عليهم السلام پناه برده اند و آنان را «كَهفُ الوَرى» يافته اند .
پيشوايان معصوم ، در همين دنيا ، بارها نيازِ نيازمندان را برآورده كرده اند . يكى از مكان هايى كه حضور معنوى امام عليه السلام بيشتر در آن حس مى شود ، سرزمين وحى است كه همه زائران ، كم و بيش ، از آن خاطره اى دلنشين دارند . حجّة الإسلام و المسلمين آقاى سيّد جواد علم الهدى ، خاطره اى براى نگارنده بازگو كرد كه نمونه روشنى از «كَهفُ الوَرى» بودن امامان عليهم السلام است . ايشان مى گفت : «در گذشته ، در سفر حج ، به طور معمول ، چهارْ پنج نفرى به جدّه مى آمديم و چون كاروانى وجود نداشت ، صبر مى كرديم تا تعدادمان به سى ، چهل نفر برسد تا كاميونى را كرايه كنيم و به جُحْفه برويم . در سفرى بين سال هاى 1335 تا 1340 ش ، با گروهى حركت كرديم . راننده ،

همه در نزد اهل بيت عليهم السلام به امانت است و بس .
افزون بر نهج البلاغه ، در ديگر متون روايى در شأن پيشوايان ، از واژه هاى «كهف» و «كهوف» ، استفاده شده است . امام جواد عليه السلام ، در زيارت پدر بزرگوارش امام رضا عليه السلام مى فرمايد :
السَّلامُ عَلى كُهُوفِ الكائِناتِ وَ ظِلِّها !^۱سلام بر پناهگاه هاى هستى و سايه هاى آن !
و در دعاى روزانه اى كه از امام سجّاد عليه السلام نقل شده است ، اهل بيت عليهم السلام را چنين مى خوانيم :
اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الكَهفِ الحَصِينِ وَ غياثِ المُضْطَرِّينَ .^۲بار خدايا ! بر محمّد و خاندانش ، دژ نگه دارنده[ ى ما ] و فريادرسِ گرفتاران ، درود فرست .

تبيين «پناهگاه آفريدگان»

واژه «الوَرى» ، به معناى آفريدگان و مخلوقات خداست و تركيب «كهف» و «الوَرى» ، يعنى پناهگاهِ آفريدگان و عموميت آن ، تمامى موجودات را در برمى گيرد ؛ زيرا همه موجودات ، آفريدگان الهى اند و ضرورت «كَهْفُ الوَرى» ، در همين نكته است كه هر موجودى به گاهِ نياز ، در جستجوى پناهگاهى است تا در سايه سار آن ، آرام گيرد و از گرما و سرما و دشمن و ترس و ... بِرَهد ، و اگر در زمان نياز ، پناهگاه را در نيابد ، بى ترديد ، آفات و بلايا و ... ، او را از بين خواهند بُرد .
به نظر مى رسد كه استفاده از «كهف» ، يعنى پناهگاه وسيع ، در برابر «غار» كه شكافى خُرد در دلِ كوه است ، به همين منظور باشد ؛ يعنى امامان عليهم السلام ، همه آنانى را كه در جستجوى مأمن هستند ، پناه مى دهند و اين پناهگاه ، تنها به اين دنيا اختصاص ندارد ؛ بلكه در دين ، و در دنيا و آخرت ، پناه مردمان اند . مرحوم علّامه مجلسى ، در