«فيكم» ، يعنى وجود شما ، مظهر صفات حق تعالى است و «منكم» ، ترجمان رواياتى است كه منشأ هر گونه حقّى را خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله معرّفى مى كنند و بازگشت حق هم به سوى آنان است: «وَ إلَيكُم» ؛ در پايان عبارت نيز آنان را معدن حق ، معرّفى مى كند. اين تعابير ، همگى تأكيدى است بر آن كه هر چه حق هست ، از وجود اهل بيت عليهم السلام است و اگر در جاى ديگرى هم حقيقتى يافت مى شود ، از اين خاندان ، صادر شده است .
اين نگرش ، به دليل شخصيت زدگى شيعيان نيست ؛ بلكه به دليل ويژگى خاصّ اهل بيت عليهم السلام است كه همگى معصوم و از هرگونه خطا و اشتباهى پيراسته اند و ديگران ، اگر چه نيكوسيرت و خوش گفتار باشند ؛ امّا احتمالِ خطا در وجودشان ، متصوّر است . ^۱

اهل بيت عليهم السلام و ميراث نبوّت

شرح «ميراث النُّبوة عندكم» ، در ضمن عبارت «وَ وَرَثَة الأنبياء» ، ^۲ آمده است . اين جمله ، مى تواند دليل ديگرى بر حقّانيت اهل بيت عليهم السلام باشد كه زائر ، اگر اهل بيت عليهم السلام را معيار حق برگزيده است ، به دليل آگاهى آنان بر دانش همه پيامبران است ؛ يعنى آنچه را كه خداوند فرمان داده ، در اختيار اهل بيت عليهم السلام است . بنا بر اين ، با اطمينان بايد از ايشان ، پيروى كرد.

است و در روز غديرخم ، سفارش كرده كه از آنان ، باز نمانند و بر آنان ، پيشى نگيرند؛ زيرا:
فَإِنَّهُم مَعَ الحَقِّ وَ الحَقُّ مَعَهُم .^۱ايشان (اهل بيت) ، با حقّ اند و حق ، با آنان است.
سخنان امامان عليهم السلام نيز تبيين فرمايش پيامبر صلى الله عليه و آله است. امام باقر عليه السلام ، در حديثى ، حق را منحصر در اهل بيت عليهم السلام مى داند و هر چه را از اين خاندان صادر نشده باشد ، باطل معرّفى مى كند. ^۲
در حديثى ديگر ، از ايشانْ روايت شده كه فرمود :
لَيْسَ عِنْدَ أَحَدٍ مِنَ النّاسِ حَقٌّ وَ لا صَوَابٌ وَ لَا أَحَدَ مِنَ النّاسِ يَقْضِى بِقَضَاءِ حَقّ إلّا مَا خَرَجَ مِنّا أَهْلَ البَيْتِ ، وَ إذا تَشَعَّبَتْ بِهِم الاُمورُ كانَ الخَطَاءُ مِنْهُم وَ الصَّوابُ مِن عَلِىٍّ عليه السلام .^۳هيچ يك از مردم ، به حق و صوابى دست نيافته اند و هيچ كس داورىِ حقّى نكرده است، مگر از آنچه از جانب ما اهل بيت صادر شده باشد ، و هر گاه امور آنها شاخه شاخه گردد، خطا ، از آنِ ايشان است و صواب ، از آنِ على عليه السلام خواهد بود .
و در روايتى ديگر از ايشان ، خطاب به دو تن از دانشمندان سنّى ـ كه دوستدار حضرت بودند ـ ، مى فرمايد :
شَرِّقا وَ غَرِّبا فَلا تَجِدانِ عِلْما صَحيحا إلّا شيئا خَرَجَ مِن عِندِنا أَهْلَ البَيْتِ .^۴[ اگر ] به شرق و غرب عالم برويد، دانش صحيحى را نمى يابيد ، مگر آن كه از نزد ما اهل بيت ، بيرون آمده باشد .
آنچه در اين عبارات از «زيارت جامعه» خوانديم، چكيده تمامى روايات پيش گفته است. «الحقُّ مَعَكُم» ، به پيوند ناگسستنى اهل بيت عليهم السلام با حق ، اشاره دارد و