كُراتِ آسمان ، نشانه هاى خداوند هستند و به ديگر سخن ، جهان ، جامِ خدانماست :

هر گياهى كه از زمين رويد
«وَحْدَهُ لا شَريْكَ لَه» گويد .
اينك به برخى از آيات الهى در قرآن ، اشاره مى كنيم :
الف) آفرينش از خاك :
«وَمِنْ ءَايَـتِهِ أَنْ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ إِذَآ أَنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُونَ . ¹ و از نشانه هاى او ، آن است كه شما را از خاك بيافريد . سپس انسان هايى شديد كه [در زمين ]پراكنده مى شويد» .
ب) وزش باد :
«وَ مِنْ ءَايَـتِهِ أَن يُرْسِلَ الرِّيَاحَ مُبَشِّرَ تٍ . ² و از نشانه هاى او ، آن است كه بادها را مژده دهنده مى فرستد» .
ج) شب و روز و ماه و خورشيد :
«وَ مِنْ ءَايَـتِهِ الَّيْلُ وَ النَّهَارُ وَ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ . ³ و از نشانه هاى او ، شب و روز و خورشيد و ماه است» .
د) آفرينش آسمان و زمين :
«وَ مِنْ ءَايَـتِهِ خَلْقُ السَّمَـوَ تِ وَ الْأَرْضِ وَاخْتِلَـفُ أَلْسِنَتِكُمْ وَ أَلْوَ نِكُمْ إِنَّ فِى ذَ لِكَ لَاياتٍ لِلْعَالَمِينَ . ⁴ و از نشانه هاى او ، آفرينشِ آسمان ها و زمين و گوناگونىِ زبان ها و رنگ هاى شماست . هر آينه ، در اين [ دگرگونى ها ] براى جهانيان ، نشانه هايى است» .
ه ) استراحت و تلاش :
«وَ مِنْ ءَايَـتِهِ مَنَامُكُم بِالَّيْلِ وَ النَّهَارِ وَ ابْتِغَآؤُكُم مِّن فَضْلِهِ إِنَّ فِى ذَ لِكَ لَأَيَـتٍ

( 76 )

۰.وَ آياتُ اللّهِ لَدَيْكُمْ .

۰.و نشانه هاى روشن خدا ، در نزد شماست ...

توضيح واژه ها

آيات : جمع «آيه» به معناى نشانه روشن . ^۱
لَدَيكُم : نزد شما . ^۲

شرح

يكى از برجستگى هاى خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله ، بودن «آيات خداوند» در نزد ايشان است . آيه ، در لغت به معناى نشانه روشن است و هر آنچه كه چيز ديگرى را آشكارا نشان دهد ، آيه ناميده مى شود . براى نمونه ، علائم راه نمايى و رانندگى كه هشدارها را به صورتى آشكار نشان مى دهند ، نوعى آيه هستند . آنچه در ذيل اين عبارت از زيارت ، بررسى مى گردد ، مفهومِ آيات خداست و پس از آن ، چگونگى قرار گرفتن آيات الهى در نزد اهل بيت عليهم السلام .

مفهوم آيات خدا

بهترين منبع براى بررسى آيات خدا ، قرآن كريم است . آيه در قرآن ، كاربردهاى گوناگونى دارد كه به برخى از آنها اشاره مى كنيم :

1 . آفريده هاى الهى

نخستين مفهوم آيه خدا ، آفريده هاى او در جهان هستند . قرآن ، بارها از مخلوقات خداوند با عنوان «آيه» ياد كرده است ؛ زيرا تمامِ اشيا ، از خُردترين ذرّات تا بزرگ ترين