نجات و هلاكت امّت

جمله «مَنْ أتاكُمْ نَجى ، وَ مَنْ لَمْ يَأتِكُمْ هَلَكَ ؛ هر كس نزد شما بيايد ، نجات مى يابد ، و هر كس نيايد ، هلاك خواهد شد» ، اشاره به اين معناست كه امّت اسلامى ، به وسيله اهل بيت عليهم السلام ، آزموده مى شوند ، و هر كس وظايف خويش را انجام دهد ، نجات مى يابد و رستگار مى شود ، و آن كس كه راه ديگرى را برگزيد، نابود مى شود. روايت شده كه امير مؤمنان عليه السلام ، در معرّفى اهل بيت فرمود :
نَحنُ بابُ حِطَّةٍ وَ هُوَ بَابُ السَّلامِ . مَنْ دَخَلَهُ نَجَا، وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْه هَوى .^۱ما باب حطّه (دروازه آزمون) هستيم و آن، باب السّلام است . هر كه از آن وارد شود ، نجات مى يابد ، و هر كه از آن سر بپيچد ، سقوط مى كند .
آزمون ورودىِ امامان عليهم السلام ، از مجموعه تعاليمى است كه براى ما به ارمغان آورده اند و آموزش هاى آنان، تبيين قرآن و سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله است و در حقيقت ، سخن امامان عليهم السلام ، همان سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله است كه سرچشمه آن ، وحى است. روى برتافتن از اهل بيت عليهم السلام ، ناديده گرفتن قرآن و سنّتِ پيامبر صلى الله عليه و آله است و توجّه به تعاليم ايشان ، سلامت دنيا و آخرت را در پى دارد .
از مردمانى كه همواره سعى كرده اند از راه مطمئن اهل بيت عليهم السلام به سوى خدا راه بسپارند و تعاليم انسان ساز آنان را در پيشِ ديد خود قرار دهند، ايرانيان بوده اند . بر پايه روايتى ، پيامبر صلى الله عليه و آله ، مقاومت پارسيان را ستوده و آينده دين را از آنِ ايشان دانسته و فرموده است:
وَالَّذى نَفْسى بِيَدِهِ لَوْ كَانَ الإيمانُ مَنُوطا بِالثُّرَيّا لَتَنَاوَلَهُ رِجالٌ مِنْ فارِسَ !^۲سوگند به آن كه جانم به دست اوست ، اگر ايمان از ستاره ثريّا هم آويخته باشد ، هر آينه ، مردانى از فارس به آن دست مى يابند !

نزديكى بيت المقدس دانسته اند. ^۱ بنى اسرائيل كه هنگام ورود به شهر ، با دروازه اى بزرگ رو به رو شدند، سر از فرمان الهى برتافتند و نه تنها سجده نكردند ؛ بلكه مسخره كنان ، واژه «حِطّة ؛ گناهان» را به «حِنْطَة ؛ گندم» ، تبديل كردند و به جاى پاداش، نازل شدن عذاب الهى را بر خود ، هموار كردند:
«فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَـلَمُواْ قَوْلًا غَيْرَ الَّذِى قِيلَ لَهُمْ فَأَنزَلْنَا عَلَى الَّذِينَ ظَـلَمُواْ رِجْزًا مِّنَ السَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَفْسُقُونَ .^۲امّا كسانى كه ستم كرده بودند، [آن سخن را] به سخن ديگرى ، غير از آنچه به ايشان گفته شده بود ، تبديل كردند. پس ما [نيز] بر آنان كه ستم كردند، به سزاى اين كه نافرمانى پيشه كرده بودند، عذابى از آسمان ، فرو فرستاديم» .
بازگويى داستان نافرمانىِ بنى اسرائيل در قرآن، براى مسلمانان ، درس آموز است و آشنايان با قرآن ، از اين حادثه ، به «بابُ الحِطّة» ؛ دروازه آزمون ياد مى كنند ؛ دروازه اى كه اجازه ورود به آن ، در صورت پيروى كامل ، صادر مى شد و سرپيچى از دستورهاى خداوند ، عذاب او را در پى داشت . خداوند ، قوم موسى عليه السلام را آزمود و فرمان سجده در برابر دروازه اى بزرگ را صادر كرد تا هر آن كه پيرو او نيست، زبان به اعتراض بگشايد و گويد : «سجده بر چنين درى ، لازم نيست» .
اهل بيت عليهم السلام ، همان «دروازه آزمون»اند كه پيروى از ايشان، سعادت و رستگارى را براى فرد ، به ارمغان مى آورد. در حديثى ، پيامبر اعظم صلى الله عليه و آله ، اهل بيت عليهم السلام را «باب حِطّه» براى امّت اسلامى معرّفى كرده و فرموده است:
إِنَّمَا مَثَلُ اهْلِ بَيْتِى فِيكُم مَثَلُ بابِ حِطَّةٍ فِى بَنِى إسْرائِيل ، مَنْ دَخَلَهُ غُفِرَ لَه .^۳مَثَل اهل بيت من در ميان شما ، همچون باب حِطّه در ميان بنى اسرائيل است . هر كس از آن وارد شود ، آمرزيده گردد .