پاسخ اين است كه اين عبارت ، چگونگى تكريم اهل بيت عليهم السلام را ـ كه در عبارت پيشين بدان اشاره شده ـ ، بيان مى كند . در عبارت قبلى آمد كه خداوند ، فرمان داده است تا خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله ، مورد تكريم و تعظيم قرار گيرند . اين عبارت ، يكى از مصاديق تكريم آنها را بيان مى كند . بنا بر اين ، زائر بامعرفت ، در واقع با اين جملات ، خطاب به اهل بيت عليهم السلام مى گويد : خداوند ، نور هدايت خود را در خانه شما قرار داده و فرمان داده است تا شما خاندان ، مورد تعظيم و تكريم ، قرار گيريد و ما با دعا و يادكرد ويژگى هاى شما ، اين فرمان را اجرا مى كنيم .
نكته ديگرى كه در اين عبارت ، قابل بررسى است ، اين كه اگر «صلوات» به معناى دعا باشد ، اين سؤال مطرح مى شود كه دعا براى پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام ، چه اثرى دارد ؟ آيا با دعاى ما ، خداوند ، رحمت تازه اى بر اهل بيت عليهم السلام نازل مى كند و آنان ، قرب بيشترى به خدا پيدا مى كنند ؟
اين سؤال ، در باره عبارت هاى ديگرى نيز كه از جمله «فَبَلَغَ اللّهُ بِكُم أشرَفَ مَحَلِّ المُكَرَّمِينَ» آغاز مى شود ، مطرح است .
در پاسخ به اين پرسش ، چند نظر وجود دارد :
برخى معتقدند كه خداوند متعال ، همه مقام هايى را كه ممكن است يك انسان بدانها دست يابد ، به اهل بيت عليهم السلام ، عنايت كرده است . آنها ، عينِ رحمت الهى هستند . بنا بر اين ، نمى توان با دعا ، رحمت جديدى براى آنها ايجاد كرد . اين معناى صلوات ، تنها مدح و ثناى پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام است .
برخى بر اين باورند كه : صلوات ، هم موجب پاداش بردن گوينده است و هم رحمت تازه اى براى پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيتِ آن بزرگوار ، پديد مى آورد .
برخى ديگر گفته اند : أوّلاً و بِالذّات ، ثواب صلوات ، نصيب گوينده مى شود ؛ و ثانيا و بالعَرَض ، براى پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام ، سودمند است .

بگوييد : درود خدا بر محمّد و خاندان محمّد !
شافعى ، رئيس مذهب شافعى ، از اهل سنّت ، مى گويد :

يا أهلَ بَيتِ رَسولِ اللّهِ ! حُبُّكم
فَرضٌ مِنَ اللّهِ فِى القرآنِ أنزَلَه
كَفاكُم مِن عَظيمِ القَدرِ أنَّكُم
مَن لَم يُصَلّ عَلَيكُم لا صَلاةَ لَهُ .^۱
اى اهل بيت پيامبر خدا ! خداوند ، دوستىِ شما را
در قرآنى كه فرو فرستاده ، واجب كرده است .
در عظمت مقام شما ، همين بس
كه هر كس بر شما صلوات نفرستد ، نمازش درست نيست .
در روايات شيعى، درودى كه تنها بر پيامبر صلى الله عليه و آله باشد و اهل بيتِ او را حذف نمايد، «صلوات أبْتَر» ناميده مى شود. امام باقر عليه السلام ، فردى را ديد كه پرده كعبه را گرفته و مى گويد: «اللّهمّ صلّ على محمّد» . امام عليه السلام به او فرمود :
يا عَبدَ اللّهِ ! لا تُبتِرها ، لا تَظلِمْنا حَقَّنا . قُل : اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ أهلِ بَيتِهِ .^۲اى بنده خدا ! آن را ناقص مگو . حقّ ما را ضايع مگردان . بگو : «اللّهمَّ صلّ على محمّد و اهل بيته» .
جمله «وَ جَعَلَ صَلَواتِنا عَلَيْكُم» نيز اشاره به همين معناست كه صلوات بر اهل بيت عليهم السلام ، از صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله ، جدا نيست .

تكريم اهل بيت عليهم السلام با صلوات

سؤالى كه در تبيين عبارت ياد شده : «وَ جَعَلَ صَلَواتِنا عَلَيْكُم» پديد مى آيد ، اين است كه اين جمله ، چه ارتباطى با عبارت هاى پيشين دارد ؟