1 . نور عدالت الهى در قيامت

در فرهنگ دينى ما ، ظلم ، تاريكى است و عدالت ، نور است. پيامبر صلى الله عليه و آله فرموده است :
اتَّقُوا الظُّلمَ ، فَإنَّهُ ظُلُماتُ يَومِ القِيامَةِ !^۱از ستم ، پروا كنيد ؛ چرا كه آن ، تاريكى هاى روز قيامت است !
ظلم ، سبب تاريك شدن زمين مى شود و با فرا رسيدن قيامت ، عدالت در زمين ، گسترده مى شود و بدين سان ، زمين به نور عدالت الهى ، روشن مى شود.

2 . نورِ ويژه قيامت

در قيامت ، خورشيد و ماه وجود ندارند و روشنايى زمين ، به وسيله نور ويژه اى صورت مى گيرد كه خداوند ، براى قيامت مى آفريند.

3 . كنار رفتن حجاب ها در قيامت

موانع ، سبب تاريكى مى شوند و انسان ، از ديدن محروم مى شود. روز قيامت ، حجاب ها زُدوده مى شوند و حقايق ، ظاهر مى شوند و در نتيجه ، اعمال خير و شرّ انسان ، آشكار مى گردند .

4 . نور اعمال انسان در قيامت

ممكن است كه مقصود از نورِ روز قيامت ، نورِ برخاسته از كردار نيكِ انسان ها باشد كه طبق نصّ صريح قرآن ، همه در آن روز ، بايد در پرتو نور خود ـ كه ريشه در اعمال آنها دارد ـ ، حركت كنند :
«يَوْمَ تَرَى الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَـتِ يَسْعَى نُورُهُم بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمَـنِهِم .^۲آن روز كه مردان و زنان مؤمن را مى بينى كه نورشان ، در پيشِ رويشان و از جانب راستِ ايشان ، شتابان مى رود (مى درخشد) [ تا به آسانى بگذرند ] » .

مردِ شعبده بازى را به دربار ، دعوت كرد. شعبده باز ، ترفندى پيشه كرد و هر بار كه خادمِ امام عليه السلام مى خواست نانى بردارد و پيش امام عليه السلام بگذارد ، نان از دستش مى پريد. هارون نيز آن چنان مى خنديد كه نمى توانست خود را كنترل كند. لحظه اى نگذشت كه امام عليه السلام سرش را بلند كرد و به تصوير شيرى كه بر روى پرده اى كشيده بودند ، فرمود : «اى شير خدا! بگير دشمن خدا را !» . ناگهان ، تصويرِ نقّاشى شده ، از روى پرده ، برجَست و جادوگر را بلعيد. هارون و نزديكانش ، از ديدن اين صحنه ، غش كردند و از هوش رفتند. هارون ، وقتى به هوش آمد ، امام عليه السلام را سوگند داد كه جادوگر را برگرداند . امام عليه السلام فرمود : «اگر عصاى موسى عليه السلام ، ريسمان ها و عصاهاى ساحران را [كه بلعيده بود] برگردانْد ، اين نقّاشى هم آن مرد را برمى گردانَد !» . ^۱

روشن شدن زمين به نور اهل بيت عليهم السلام

جمله «اَشْرَقَتِ الأْرْضُ بِنُورِكُم» ، اشاره زيبايى به آيه اى از قرآن است كه با توضيح آن ، تفسير اين عبارت نيز آشكار مى شود . آيه 69 سوره زمر مى فرمايد :
«وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَ وُضِعَ الْكِتَـبُ وَ جِاْىءَ بِالنَّبِيِّينَ وَالشُّهَدَآءِ وَ قُضِىَ بَيْنَهُم بِالْحَقِّ وَ هُمْ لَا يُظْـلَمُونَ .
و [در آن روز] زمين ، به نور پروردگار خود ، روشن شود و نامه[هاى اعمال ]را پيش مى گذراند و پيامبران و گواهان را مى آورند و ميان ايشان (انسان ها) به راستى و درستى ، داورى مى شود و بر آنان ، ستم نمى رود » .
يكى از ويژگى هاى روز قيامت ـ كه در اين آيه ، بدان تصريح شده است ـ ، روشن شدن زمين به نور پروردگار است.
نورى كه در اين آيه آمده ، سه گونه تفسير شده است . تفسير چهارمى هم به نظر ما مى رسد :