۲۸۱.امام على عليه السلام :و (خداوند) حجِ خانه خويش را بر شما واجب كرده، خانه اى كه آن را قبله گاه مردم قرار داده است . حج گزاران همچون ازدحام چهار پايان ، به اين خانه وارد مى شوند و همچون روى آوردن كبوتران (به آشيانه) مشتاقانه به سوى آن مى شتابند . خداى سبحان ، حج را نشانه تواضع مردم در پيشگاه عظمتش و تسليم و پذيرش آنان نسبت به عزّت و شكوهش قرار داده است و از بندگان خويش ، شنوايانى را برگزيده كه دعوت الهى را لبّيك گفته و سخن او را پذيرفته اند و در جايگاه هاى پيام آوران الهى ايستاده اند و (با طواف خويش) شبيه فرشتگانى شده اند كه بر گردِ عرش خدا در طوافند . كسانى كه در تجارتخانه خداپرستى ، سود فراوان به دست مى آورند و در آن (هنگام) به سوى ميعادگاهِ بخشايشِ الهى مى شتابند . خداوند متعال ، حج را پرچم افراشته اسلام و پناهگاه امنِ پناهجويان قرار داده است .
۲۸۲.امام على عليه السلام :در خطبه قاصعه فرمود : آيا نمى بينيد كه خداوند ، پيشينيان را از زمان حضرت آدم عليه السلام تا آخرين انسان هاى اين عالم ، بوسيله سنگهايى آزمود كه نه زيان مى رساند ، نه سود ، نه مى بيند و نه مى شنود . پس آن ها را خانه خويش (بيت اللّه الحرام) قرار داده كه مايه استوارى مردم است و آن را در سرزمينى سنگلاخ و كم خاك و كلوخ ، در درّه اى تنگ و كم آب ، ميان كوه هاى خشن و ريگهايى نرم و چشمه هايى كم آب و روستاهايى پراكنده و بى باران قرار داد ، كه چهارپايان در آن جا فربه نمى شوند . آنگاه آدم عليه السلام و فرزندان او را فرمان داد كه رو به سوى آن آورند . پس ، خانه خدا ، مقصدى براى سفرها و بار انداختن آنان شد ، دلها از همه سو ، از بيابان هاى خشك و پست و بلنديها و جزاير پراكنده درياها و عمق درّه ها ، با خضوع و فروتنى ، «لا اله الاّ اللّه » گويان و هروله كنان به سو ى آن شتافتند ، غبارآلوده و ژوليده موى ، جامه ها و روبندها برون آورده و پشت سرافكنده و پريشان چهره ، خداوند آنان را آزمود ؛ امتحانى بزرگ و آزمونى سخت و عظيم و آزمايشى دشوار و رسا و تواضعى روشن! و آنرا سبب رحمت خويش و مايه و وسيله رسيدن به بهشت و موجب آمرزش و آزمودن مردم قرار داد .
و اگر خداوند متعال ، خانه خود و عبادتگاههايش را در ميان باغستانها و نهرها و زمين هاى هموار و سرسبز و پرميوه و آباد و كشتزارهاى شاداب و آبادى هاى به هم پيوسته و دشتهايى خرّم و گندم زارهاى انبوه و بوستان هاى سرسبز و زمين هاى حاصلخيز و خرّم و جاده هايى آباد و باغهايى فراوان قرار مى داد ، در اينصورت ، پاداش ، به خاطر آسانى امتحان ، كم مى شد . و اگر پايه هاى اين خانه و سنگ هاى بنايش از زمرّد سبز و ياقوت سرخ و با درخشش و روشنايى بود ، در سينه ها كمتر شك پديد مى آمد و تلاش ابليس براى تسلّط بر دلها كاسته مى شد و مردم نيز كمتر گرفتار شكّ مى شدند . ولى خداى متعال ، بندگان خود را با شدايد گوناگون مى آزمايد و با سختيها و مشكلات رنگارنگ و ناگوارى هاى مختلف امتحان مى كند ، تا تكبّر را از دلهايشان بيرون بَرد و فروتنى را در جانهايشان قراردهد و اينها را دريچه هايى گشوده به سوى فضل خويش و ابزارى فراهم و مهيّا براى بخشايش و آزمايش خود ، قراردهد .
