287
حج و عمره در قرآن و حديث

۴۹۳.سالم از پدرش نقل مى كند :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله را ـ وقتى به مكّه مى آمد ـ هنگام لمس ركنِ حجر الأسود ديدم ، در آغاز طواف ، سه دور از هفت دور طواف را با حالتى شبيه دويدن انجام مى داد .

۴۹۴.جابر :چون پيامبر صلى الله عليه و آله به مكّه آمد ، وارد مسجد الحرام شد، حجر الأسود را لمس كرد، سپس از سمت راست آن ، سه دور طواف را هروله كنان انجام داد و چهار دور ، را راه رفت . سپس كنار مقام ابراهيم عليه السلام آمد و فرمود : «از مقام ابراهيم، جاىِ نماز برگزينيد» ۱ . دو ركعت نماز خواند ، در حالى كه مقام ابراهيم ، ميان او و كعبه قرار داشت ، پس از آن دو ركعت ، آمد و بر حجر الأسود دست كشيد ، سپس به طرف «صفا» بيرون رفت .

۴۹۵.ابوطفيل:به ابن عبّاس گفتم، به نظر تو اين تند رفتن و هروله در سه دور طواف و رفتنِ معمولى در چهار دور، مستحبّ و سنّت است؟ قوم تو مى پندارند كه سنّت است. گفت: راست گفتند و دروغ گفتند. گفتم: چطور هم راست گفتند هم دروغ؟ گفت: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله وارد مكّه شد. مشركان گفتند: محمد و يارانش از لاغرى نمى توانند كعبه را طواف كنند و حسد مى ورزيدند. اين بود كه پيامبر ، به اصحاب دستور داد سه دور را تند و هروله كنان بروند، چهار دور را راه بروند.

۴۹۶.بكر بن محمد:بيرون آمدم و در كنار امام صادق عليه السلام به طواف مشغول بودم، تا آن كه از طوافش فارغ شد. سپس كنار آمد و دو ركعت نماز خواند، با ركنِ كعبه و حجرالأسود و شنيدم كه در سجده مى گفت: «چهره ام از روى عبوديت و بردگى براى تو سجود مى كند، و جز تو معبودى نيست، حقّا و براستى! پيش از هرچيز، نخستين و پس از هر چيز، آخرينى، اينك اين منم در پيشگاهت. (هستى ام در قبضه قدرت توست)، مرا بيامرز، كه جز تو، گناه بزرگ را نمى بخشايد. مرا ببخشاى، كه به گناهانم بر خويش اقرار مى كنم و گناه بزرگ را جز تو كسى دفع نمى كند». سپس سربلند كرد، از گريه صورتش چنان بود كه گويا در آب فرو برده شده است.

۴۹۷.سعدان بن مسلم :امام كاظم عليه السلام را ديدم كه دست بر حجر الأسود كشيد ، سپس طواف كرد ، دور هفتم كه تمام شد به وسط خانه خدا آمد و «ملتزم» را كه اصحاب ما براى دعا به آن مى چسبند ، رها كرد . دستش را بر كعبه گشود و مقدارى درنگ كرد ، سپس كنار حجر الأسود رفت و بر آن دست كشيد و پشت مقام ابراهيم عليه السلام نماز خواند . دوباره بازگشت و حجر الأسود را لمس كرد ، سپس رفت تا در دور هفتمِ طواف به «ملتزم» رسيد ، به وسط خانه خدا آمد و دست خود را گشود ، باز حجر الأسود را لمس كرد و پشت مقام ابراهيم عليه السلام دو ركعت نماز خواند . سپس حجر الأسود را لمس كرد و به طواف پرداخت ، آخر دور هفتم به وسط خانه خدا آمد ، باز دست بر حجر الأسود كشيد ، سپس دو ركعت نماز ، پشت مقام ابراهيم عليه السلام گزارد . باز نزد حجر الأسود آمد و ميان حجر الأسود و درِ كعبه را دست كشيد ، سپس مدتى مكث كرد ، كنار حجر الأسود آمد ، هشت ركعت نماز خواند ، آخرين ديدارش با كعبه ، زير ناودان بود . دست خود را گشود و دعا كرد . سپس مدتى توقّف كرد ، آنگاه از در حنّاطان بيرون رفت .

1.اشاره به آيه قرآن : « واتّخذوا من مقام ابراهيم مصلّى» .


حج و عمره در قرآن و حديث
286

۴۹۳.سالِمٌ عَن أبيهِ :رَأَيتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله حينَ يَقدَمُ مَكَّةَ إذَا استَلَمَ الرُّكنَ الأَسوَدَ أوَّلَ ما يَطوفُ يَخُبُّ ۱ ثَلاثَةَ أطوافٍ مِنَ السَّبعِ ۲ .

۴۹۴.جابِر :لَمّا قَدِمَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله مَكَّةَ دَخَلَ المَسجِدَ فَاستَلَمَ الحَجَرَ ، ثُمَّ مَضى عَلى يَمينِهِ ، فَرَمَلَ ثَلاثًا ومَشى أربَعًا . ثُمَّ أتَى المَقامَ فَقالَ : «واتَّخِذوا مِن مَقامِ إبراهيمَ مُصَلّى» . فَصَلّى رَكعَتَينِ ، والمَقامُ بَينَهُ وبَينَ البَيتِ ، ثُمَّ أتَى الحَجَرَ بَعدَ الرَّكعَتَينِ فَاستَلَمَهُ ، ثُمَّ خَرَجَ إلَى الصَّفا ۳ .

۴۹۵.أبُو الطُّفَيل :قُلتُ لاِبنِ عَبّاسٍ : أرَأَيتَ هذَا الرَّمَلَ بِالبَيتِ ثَلاثَةَ أطوافٍ ومَشيَ أربَعَةِ أطوافٍ : أسُنَّةٌ هُوَ ؟ فَإِنَّ قَومَكَ يَزعُمونَ أنَّهُ سُنَّةٌ . فَقالَ : صَدَقوا وكَذَبوا ! قُلتُ : ما قَولُكَ : صَدَقوا وكَذَبوا ؟
قالَ : إنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله قَدِمَ مَكَّةَ ؛ فَقالَ المُشرِكونَ : إنَّ مُحَمَّدًا وأصحابَهُ لا يَستَطيعونَ أن يَطوفوا بِالبَيتِ مِنَ الهُزلِ وكانوا يَحسُدونَهُ فَأَمَرَهُم رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهأن يَرمُلوا ثَلاثًا ، ويَمشوا أربَعًا ۴ .

۴۹۶.بَكرُ بنُ مُحَمَّد :خَرَجتُ أطوفُ وأنَا إلى جَنبِ أبي عَبدِاللّهِ عليه السلام حَتّى فَرَغَ مِن طَوافِهِ ، ثُمَّ مالَ فَصَلّى رَكعَتَينِ مَعَ رُكنِ البَيتِ والحَجَرِ ، فَسَمِعتُهُ يَقولُ ساجِدًا : «سَجَدَ وَجهي لَكَ تَعَبُّدًا ورِقًّا ، ولا إلهَ إلاّ أنتَ حَقًّا حَقًّا ، الأَوَّلُ قَبلَ كُلِّ شَيءٍ ، والآخِرُ بَعدَ كُلِّ شَيءٍ ، وها أنَا ذا بَينَ يَدَيكَ ، ناصِيَتي بِيَدِكَ ، فَاغفِر لي إنَّهُ لا يَغفِرُ الذَّنبَ العَظيمَ غَيرُكَ ، فَاغفِر لي فَإِنّي مُقِرٌّ بِذُنوبي عَلى نَفسي ، ولا يَدفَعُ الذَّنبَ العَظيمَ غَيرُكَ» . ثُمَّ رَفَعَ رَأسَهُ ووَجهُهُ مِنَ البُكاءِ كَأَنَّما غُمِسَ فِي الماءِ ۵ .

۴۹۷.سَعدانُ بنُ مُسلِم :رَأَيتُ أبَا الحَسَنِ موسى عليه السلام اِستَلَمَ الحَجَرَ ، ثُمَّ طافَ ، حَتّى إذا كانَ اُسبوعٌ التَزَمَ وَسَطَ البَيتِ ، وتَرَكَ المُلتَزَمَ الَّذي يَلتَزِمُ أصحابُنا ، وبَسَطَ يَدَهُ عَلَى الكَعبَةِ ، فَمَكَثَ ما شاءَ اللّهُ ، ثُمَّ مَضى إلَى الحَجَرِ فَاستَلَمَهُ ، وصَلّى خَلفَ مَقامِ إبراهيمَ عليه السلام ، ثُمَّ عادَ إلَى الحَجَرِ فَاستَلَمَهُ ، ثُمَّ مَضى حَتّى إذا بَلَغَ المُلتَزَمَ في آخِرِ السُّبوعِ التَزَمَ وَسَطَ البَيتِ وبَسَطَ يَدَهُ ، ثُمَّ استَلَمَ الحَجَرَ ، وصَلّى رَكعَتَينِ خَلفَ مَقامِ إبراهيمَ عليه السلام ، ثُمَّ استَلَمَ الحَجَرَ وطافَ ، حَتّى إذا كانَ آخِرُ السُّبوعِ التَزَمَ وَسَطَ البَيتِ ، ثُمَّ استَلَمَ الحَجَرَ ، ثُمَّ صَلّى رَكعَتَينِ خَلفَ مَقامِ إبراهيمَ عليه السلام ، ثُمَّ عادَ إلَى الحَجَرِ فَاستَلَمَ ما بَينَ الحَجَرِ إلَى البابِ ، ثُمَّ مَكَثَ ما شاءَ اللّهُ ، ثُمَّ أتَى الحَجَرَ فَصَلّى ثَمانِيَ رَكَعاتٍ ، فَكانَ آخِرُ عَهدِهِ بِالبَيتِ تَحتَ الميزابِ ، وبَسَطَ يَدَهُ ودَعا ، ثُمَّ مَكَثَ ما شاءَ اللّهُ ، ثُمَّ خَرَجَ مِن بابِ الحَنّاطينَ ۶ .

1.يخبّ : يرمل ، من الخَبَب ، وهو نوع من العَدْو مثل الرَّمَل (النهاية : ۲ / ۳) .

2.صحيح البخاريّ : ۲ / ۵۸۱ / ۱۵۲۶ .

3.سنن الترمذيّ : ۳ / ۲۱۱ / ۸۵۶ .

4.صحيح مسلم : ۲ / ۹۲۱ / ۲۳۷ وح ۲۴۰ ، كنزالعمّال : ۵ / ۱۸۱ / ۱۲۵۳۲ كلاهما نحوه .

5.قرب الإسناد : ۳۹ / ۱۲۷ ، وراجع التهذيب : ۳ / ۹۴ / ۲۵۴ .

6.قرب الإسناد : ۳۱۶ / ۱۲۲۶ .

  • نام منبع :
    حج و عمره در قرآن و حديث
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    دوم
    پیوند معرفی کتاب :
    http://www.hadith.net/post/49394
عدد المشاهدين : 271307
الصفحه من 655
طباعه  ارسل الي