امام صادق علیه السلام
ثَلاثَةٌ تَجِبُ عَلَى السُّلطانِ لِلخاصَّةِ وَالعامَّةِ: مُكافَأَةُ المُحسِنِ بِالإِحسانِ لِيَزدادوا رَغبَةً فيهِ، وتَغَمُّدُ ذُنوبِ المُسيءِ لِيَتوبَ ويَرجِعَ عَن غَيِّهِ، وَتَأَلُّفُهُم جَميعا بِالإِحسانِ وَالإِنصافِ.
سه چيز است كه بر سلطان، واجب است كه در باره خواص و عوام، رعايت كند: نيكوكاران را پاداش نيك دادن ـ تا به كار نيك راغب تر شوند ـ ، پوشاندنِ گناهانِ بدكار ـ تا توبه كند و از گم راهىِ خويش باز گردد ـ ، و ايجاد الفت ميان همه آنان، از طريق نيكى كردن و رعايت انصاف و داد.
تحف العقول : ص319
چکیده : کمال عقل امری مسلم در روایات است. این پژوش با تحلیل نصگرایانه روایات عقل، کمال عقل را در«معنا، مصداق، عوامل» بررسی میکند و به این نتایج میرسد:1)کمالِ عقل شامل هر تطور ازدیادی نیست بلکه ازدیادی تدریجی در «ذات» و یا ...
نویسنده :
چکیده : از روایات شایستۀ تحلیل در حوزۀ امامت، احادیثی است که در آنها امام در امت اسلامی به «کعبه» تشبیه شده است. از مشهورترین آنها حدیثی مروی از حضرت زهرا (س) است که فرمودند: «مَثَلُ الْإِمَامِ مَثَلُ الْکَعْبَةِ إِذْ تُؤْتَى وَ ...
چکیده : یکی از واژگان پرتکرار در تراث روایی که معصومین (علیهم السلام) بر آن تاکید داشته اند؛ واژه «معاریض»میباشد، انگاره های مختلفی نسبت به گستره و کاربست معنایی معاریض وجود دارد اما اندیشه صحیح این است که در این واژه نقل ...
چکیده : آیه 48 سوره ابراهیم از روزی (قیامت) سخن میگوید که در آن، زمین به چیزی غیر از زمین تبدیل میشود! معصومان (ع) در روایات متعددی ذیل این آیه فرمودهاند: زمین در قیامت به نانی پاکیزه تبدیل میگردد که مردم تا ...
چکیده : باور به تاثیر چشم زخم از باورهای مشترک بین فرهنگ های مختلف است. به موازات این باور عده ای نیز آن را در زمره باورهای عامیانه و خرافی دانستهاند که مبنای علمیمقبولی برای آن وجود ندارد. روایات متعددی در منابع ...
چکیده : «اخوت» یا «برادری دینی» از جمله مسائل اخلاق اسلامی است که رابطه و پیوند ایمانی بین افراد شکل میگیرد. مسئله اصلی پژوهش حاضر، واکاوی ریشههای نظام اخوت و برادری دینی در اخلاق نقلی است. بر این اساس با روش توصیفی ...
چکیده : ازجمله مسائل مغفول در پژوهشهای حدیثی، نگاه کارکرد شناسانه به روایات تفسیری و استنادات قرآنی اهلبیت (علیهم السّلام) است. غلبه نگاه معنا شناسانه در کنار خدشه به اعتبار اینگونه روایات زمینهساز مهجور ماندن بسیاری از روایات و عدم بهرهمندی از ...
چکیده : از مهمترین میراث بهجایمانده از متقدمان شیعه که نزد علما و فرهیختگان تشیع نقش بسزایی دارد و عامل اصلی شکلگیری رفتار و فرهنگ شیعی است، کتب جوامع حدیثی است. این کتابها همواره در تاریخ موزد استفاده بزرگان مکتب برای صدور ...