ایمان - صفحه 17

و بخصوص گناهان كبيره نيز لازم است . ۱
دسته پنجم . احاديثى كه ايمان را اقرار و عمل و نيّت مى دانند و اسلام را اقرار و عمل بدون نيّت . ۲
مقصود از عملِ بدون نيت ، همان عمل كردن به ظواهر اسلام بدون باور قلبى است ؛ زيرا نيّت ، از باور قلبى ناشى مى گردد .
دسته ششم . احاديثى كه دلالت دارند اسلام ، آشكار است و ايمان ، در قلب . ۳
دسته هفتم . احاديثى كه تفاوت اسلام و ايمان را در آثار آن ـ يعنى اجراى احكام و قوانين در دنيا ، و پاداش در آخرت ـ ذكر كرده اند . ۴
با تأمّل در اين احاديث ، روشن مى شود كه اختلاف اين احاديث ، ظاهرى است و در واقع ، همه آنها اشاره به يك واقعيت دارند .

پاسخ يك سؤال

ممكن است در اين جا اين شبهه مطرح شود كه : كلمه ايمان نيز در قرآن و حديث - همان طور كه پيش از اين اشاره شد ـ مانند كلمه اسلام ، در اقرار زبانى استعمال مى شود . پس تفاوتى در تعريف ايمان و اسلام نيست .
به سخن ديگر ، تفاوت هاى ذكر شده ، تفاوت ميان اسلام و ايمان حقيقى و ظاهرى است ، نه تفاوت ميان اسلام و ايمان ؛ زيرا اسلام حقيقى ، همان ايمان حقيقى است و اسلام ظاهرى ، همان ايمان ظاهرى .
پاسخ ، اين است كه :

1.ر . ك : ص ۶۱ (شرط دورى كردن از گناهان بزرگ و كوچك در ايمان) .

2.ر . ك : ص ۶۵ (ايمان ، اقرار و كردار و نيّت است و اسلام ، اقرار و كردار) .

3.ر . ك : ص ۶۵ (اسلام ، آشكار است و ايمان ، در دل) .

4.ر . ك : ص ۶۷ (احكام بر پايه اسلام اند و پاداش بر پايه ايمان است) .

صفحه از 436