انس - صفحه 7

جامعه ، مورد تأكيد احاديث اسلامى است و «اولياى خدا» و «فرمانبَران او» و «اهل ايمان» و «خردمندان» و «دوستان نيك سيرت» و «اهل مدارا» ، به عنوان شمارى از مصاديق انسان هاى شايسته اُنس گرفتن ، معرّفى شده اند .

6 . عوامل و آفات اُنس

در احاديث اسلامى ، «حُسن خُلق» و «حُسن معاشرت» و «نرم خويى» و «نيكى» و «استمداد از خداوند متعال» ، عوامل اُنس شمرده شده اند و در مقابل ، از «بداخلاقى» به عنوان آفت اُنس ، ياد شده است .
گفتنى است كه اسباب و آفات اُنس ، در مواردى كه به آنها اشاره شد ، منحصر نيستند ؛ بلكه همه آنچه در احاديث اسلامى به عنوان عامل دوستى و اُلفتْ مطرح شده اند ، عامل اُنس نيز محسوب مى شوند و همه آنچه آفت دوستى و الفت شمرده شده ، آفت انس نيز هستند . ۱

7 . اُنس هاى نيكو و نكوهيده

افزون بر توصيه به اُنس داشتن با انسان هاى شايسته ، در احاديث اسلامى ، مأنوس شدن با همه ارزش هاى اخلاقى و عملى (مانند اُنس گرفتن با : قرآن ، كتاب ، علم ، حق ، تقوا ، ياد نعمت هاى الهى ، ياد آخرت) و نيز اُنس گرفتن با آنچه افراد جاهل از آن وحشت دارند ، مورد تأكيد قرار گرفته است .
در مقابل ، اُنس يافتن با افراد جاهل و ناشايسته و دل بستگى به انواع ضدّ ارزش هاى اخلاقى و عملى (مانند : دل بستگى به هوس هاى نامشروع و دل بستگى به دنيا) ، از نظر اسلام ، نكوهيده است .

1.ر . ك : همين دانش نامه : ج ۵ ص ۱۲۳ (الفت / موانع الفت) . همچنين «آفات دوستى» در مَدخل «دوستى» در مجلّدات آينده اين دانش نامه خواهد آمد .

صفحه از 63