درآمد
آخرت ، در لغت
واژه «آخرة» مؤنّث «آخِر» (بر وزن فاعل) و مقابل «اوّل» و «متقدِّم» است .
در العين آمده است :
الآخِرُ وَ الآخِرَةُ : نَقيضُ المُتَقَدِّمُ وَ المُتَقَدِّمَةُ ، وَ مُقَدَّمُ الشَّيءِ وَ مُؤَخَّرُهُ.۱
آخِر و آخرة ، نقيض متقدّم و متقدّمه هستند ، و [گفته مى شود :] مقدَّم (جلوى) يك چيز و مؤخَّر (عقب/ آخر) آن .
در المقاييس نيز مى خوانيم :
الهَمزَةُ وَ الخاءُ وَ الرّاءُ أصلٌ واحِدٌ إلَيهِ تَرجعُ فُروعُهُ ، وَ هُوَ خِلافُ التَّقَدُّمِ . وَ هذا قِياسٌ أخَذناهُ مِنَ الخَليلِ ... .۲
همزه و خاء و راء ، يك ريشه معنايى را تشكيل مى دهند و فروعش به آن باز مى گردند . و آن ، خلاف «تقدّم» است . اين قياس است كه ما از خليل گرفته ايم .
آخرت ، در قرآن و حديث
قرآن كريم ، زندگىِ پيش از مرگ را زندگى اوّل و زندگىِ پس از مرگ را زندگىِ آخِر
1.العين : ص ۳۹ مادّه «أخر» .
2.معجم مقاييس اللغة : ج ۱ ص ۷۰ .