۵۱۸۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :قَدَّرَ ما خَلَقَ فَأحْكَمَ تَقديرَهُ . وَ دَبَّرهُ فَألطَفَ تَدبيرَهُ . ۱
۵۱۸۸.الكافي عن محمّد بن مسلم :سألت الإمام الصّادقَ عليه السلام عن قولِ اللّهِ عزّ و جلّ : «أعْطى كُلَّ شَيءٍ خَلْقَهُ ثُمّ هَدى» قال : ليسَ شَيءٌ مِن خَلقِ اللّهِ إلاّ و هُو يَعرِفُ مِن شَكْلهِ الذَّكَر مِن الاُنْثى . قلتُ : ما يَعْني «ثُمّ هَدى» ؟ قالَ : هَداهُ للنِّكاحِ و السِّفاحِ مِن شَكلِهِ ۲ . ۳
1093
تَعليمُ الإنسانِ
الكتاب :
الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ * عَلَّمَ الاْءِنْسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ» . ۴
وَ اللّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئا وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصَارَ وَ الْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» . ۵
۵۱۸۷.امام على عليه السلام :آنچه را آفريد به درستى و استوارى اندازه كرد و آن را به ريز بينى تدبير نمود . ۶
۵۱۸۸.الكافىـ به نقل از محمّد بن مسلم ـ: از امام صادق عليه السلام از آيه «آفرينش هر چيزى را به او ارزانى داشت و سپس هدايتش كرد» سؤال كردم. حضرت فرمود : هيچ موجودى از آفريده هاى خداوند نيست، مگر آن كه نر و ماده از جنس خود را مى شناسند. عرض كردم : جمله «سپس هدايتش كرد» به چه معناست ؟ فرمود : هر موجودى را به جفت شدن و نزديكى كردن با جنس مخالف از نوع خود راهنمايى كرد . ۷
1093
تعليم انسان
قرآن :
«خدايى كه به وسيله قلم آموزش داد . به آدمى آن چه را كه نمى دانست بياموخت» .
«و خدا شما را از دل مادرانتان بيرون آورد و هيچ نمى دانستيد و برايتان چشم و گوش و دل بيافريد ، شايد سپاس گوييد» .
1.نهج البلاغة : الخطبة ۹۱ .
2.الكافي : ۵ / ۵۶۷ / ۴۹ .
3.في الميزان في تفسيرِ القرآنِ في قولهِ تعالى : «ربُّنا الّذي أعطى كلَّ شيءٍ خَلْقَهُ» : فيؤولُ المعنى إلى إلقائهِ الرابطةَ بين كلّ شيءٍ بما جهّز به في وجوده من القوى و الآلات ، و بين آثاره الّتي تنتهي به إلى غايةِ وجوده ......... الميزان في تفسير القرآن : ۱۴/۱۶۶ ، و انظر تمام كلامه قدس سره .
4.العلق : ۴ ، ۵ .
5.النحل : ۷۸ .
6.يعنى خداى بزرگ تعالى آنچه را آفريد است معيّن فرموده و آن را محكم و استوار ساخته و بخوبى آن را نظم و ترتيب داده است .
7.در الميزان في تفسير القرآن ذيل آيه «پروردگار ما كسى است كه آفرينش هر چيزى را بدو ارزانى داشت» آمده است : بر اين معنا حمل مى شود كه خداوند ميان قوا و ابزارهايى كه وجود هر پديده اى مجهز به آنهاست و آثارى كه آن شى ء را به سوى هدف نهايى وجودش پيش مى برد ارتباط برقرار ساخت .
