۴۸۵.عنه عليه السلام :عَلى أثَرِ الماضينَ يَمضِي الباقي . ۱
۴۸۶.عنه عليه السلام :عَلى أثَرِ الماضينَ يَمضِي الباقونَ ۲ ، وَ الحَمدُ للّهِِ رَبِّ العالَمينَ . ۳
۴۸۷.عنه عليه السلام :اِعتَبِر بِما مَضى مِنَ الدُّنيا لِما بَقِيّ مِنها ؛ فَإنَّ بَعضَها يُشبِهُ بَعضا ، و آخِرُها لاحِقٌ بِأَوَّلِها . ۴
85
الاعتِبارُ بِالتّاريخِ
الكتاب:
لَقَدْ كَانَ فِى قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لاِّوْلِى الْأَلْبَـابِ» . ۵
۴۸۵.امام على عليه السلام :ماندگان ، به همان راهى مى روند كه گذشتگان رفتند .
۴۸۶.امام على عليه السلام :ماندگان ، در پىِ گذشتگان مى روند ؛ و ستايش ، خداى را كه پروردگار جهانيان است .
۴۸۷.امام على عليه السلام :از [ حوادث ] گذشته دنيا (تاريخ) براى آينده آن ، درس بياموز؛ چرا كه حوادث آن ، شبيه به يكديگر است و پايان آن به آغازش مى پيوندد .
85
عبرت آموزى از تاريخ
قرآن :
« و در داستان ايشان ، عبرتى است براى خردمندان» .
1.نهج البلاغة : الخطبة ۹۹ ، كتاب من لا يحضره الفقيه: ۴ / ۳۸۲ / ۵۸۳۳ ، الأمالي للطوسي : ۴۳۵ / ۹۷۴ كلاهما عن عبد اللّه بن بكر [بكران] المرادي عن الإمام الكاظم عن آبائه عنه عليهم السلام وفيهما «يصير» بدل «ما يمضي» مصباح المتهجّد : ۳۸۲ / ۵۰۸ عن زيد بن وهب ، بحار الأنوار : ۸۹ / ۲۳۸ / ۶۸ ؛ دستور معالم الحكم : ۴۶ و فيه «منّا» بدل «ما» .
2.في المصدر : «الباقين» ، و الصواب ما أثبتناه كما في غرر الحكم . و في نهج البلاغة : «الباقي» .
3.كتاب من لا يحضره الفقيه : ۱ / ۴۳۱ / ۱۲۶۳ ، نهج البلاغة : الخطبة ۹۹ ، غرر الحكم : ۲۸۲۹ كلاهما نحوه و ليس فيهما ذيله .
4.نهج البلاغة : الكتاب ۶۹ ، بحار الأنوار : ۳۳ / ۵۰۸ / ۷۰۷ .
5.يوسف : ۱۱۱ .
