سنّ بلوغ در آثار فقهاى متقدّم

در آثار فقهاى متقدّم ، مانند شيخ صدوق (م 381 ق) و سيّد مرتضى (355 ـ 436 ق) ، سخن از «سنّ» بلوغ ديده نمى شود؛ بلكه آنان بر علائم طبيعى بلوغ (احتلام در پسر و عادت ماهيانه در دختر) تأكيد دارند .
شيخ صدوق در تبيين حدّ وجوب روزه بر كودكان پس از نقل احاديث مربوط ، مى فرمايد :
همه اين اخبار در اين موضوع، اتّفاق دارند كه پسر چون به نُه سالگى رسيد تا چهارده يا پانزده سالگى و تا زمان محتلم شدن ، به روزه گرفتن ، وادار و تشويق مى شود و همچنين دختر تا زمانى كه خون حيض ببيند ؛ ولى بعد از احتلام و حيض شدن ، روزه بر آنها واجب مى شود و قبل از آن ، جنبه تربيتى دارد . ^۱
شيخ صدوق همچنين در كتاب المقنع مى گويد :
كودك هر گاه به نه سالگى رسد ، او را به اندازه اى كه در توانش باشد ، به روزه گرفتن وا مى دارند . اگر تا ظهر يا بعد از آن طاقت آورد ، تا همان وقت روزه مى گيرد ، و اگر گرسنگى يا تشنگى بر او چيره شد ، روزه اش را مى خورد ، و اگر [توانست] سه روز پياپى روزه بگيرد ، تمام آن ماه را به روزه وادار مى شود .
روايت شده است كه كودك از چهارده تا پانزده ـ شانزده سالگى به روزه گرفتن وادار مى شود ، مگر اين كه پيش از آن ، قدرت روزه گرفتن را داشته باشد . از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود : «پسر هر گاه محتلم شود ، روزه بر او واجب مى شود و دختر هر گاه حيض شود ، بايد روزه بگيرد و چارقد (مقنعه) بپوشد» . ^۲