حماقت - صفحه 5

955

مُصاحَبَةُ الأحمَقِ

۴۵۶۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :كُنْ على حَذَرٍ مِن الأحمَقِ إذا صاحَبْتَهُ، و مِن الفاجِرِ إذا عاشَرْتَهُ، و مِن الظّالِمِ إذا عامَلْتَهُ . ۱

۴۵۷۰.عنه عليه السلام :عَدُوٌّ عاقِلٌ خَيرٌ مِن صَديقٍ أحمَقَ . ۲

۴۵۷۱.عنه عليه السلام :بُعدُ الأحمَقِ خَيرٌ مِن قُرْبِهِ ، و سُكوتُهُ خَيرٌ مِن نُطْقِهِ . ۳

۴۵۷۲.عنه عليه السلام :النَّظَرُ إلى الأحمَقِ يُسْخِنُ العَينَ . ۴

۴۵۷۳.عنه عليه السلام :مُقاساةُ الأحمَقِ عذابُ الرُّوحِ . ۵

۴۵۷۴.عنه عليه السلام :احْذَرِ الأحمَقَ ؛ فإنّ مُداراتَهُ تُعَنِّيكَ ، و مُوافَقَتَهُ تُرْدِيكَ ، و مُخالَفَتَهُ تُؤذِيكَ ، وَ مُصاحَبَتَهُ وَبالٌ عَلَيكَ . ۶

۴۵۷۵.عنه عليه السلام :مَوَدّةُ الأحمَقِ كشَجَرَةِ النّارِ يأكُلُ بَعْضُها بَعْضا . ۷

۴۵۷۶.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلامـ في وصيّتهِ لابنهِ الباقرِ عليه السلام ـ: إيّاكَ يا بُنيَّ أنْ تُصاحِبَ الأحمَقَ أو تُخالِطَهُ ، و اهْجُرْهُ و لا تُحادِثْهُ ؛ فإنّ الأحمَقَ هُجْنَةٌ غائبا كانَ أو حاضِرا ، إنْ تَكَلَّم فضَحَهُ حُمقُهُ ، و إنْ سَكَتَ قَصُرَ بهِ عِيُّهُ ، و إنْ عَمِلَ أفسَدَ ، و إنِ اسْتُرعِيَ أضاعَ . لا عِلمُهُ مِن نَفْسِهِ يُغْنيهِ ، و لا عِلمُ غَيرهِ يَنْفَعُهُ ، و لا يُطيعُ ناصِحَهُ ، و لا يَستريحُ مقارِنُهُ ، تَوَدُّ اُمُّهُ أنّها ثَكَلَتْهُ ، و امْرَأتُهُ أنّها فَقَدتْهُ ، و جارُهُ بُعدَ دارِهِ ، و جَليسُهُ الوَحْدةَ مِن مُجالَسَتِهِ . إنْ كانَ أصْغَرَ مَن في المَجلِسِ أعْنى مَن فَوقَهُ ، و إنْ كانَ أكْبَرَهُم أفْسَدَ مَن دُونَهُ . ۸

955

همنشينى با احمق

۴۵۶۹.امام على عليه السلام :هرگاه با احمق همنشين شدى و هرگاه با بدكار معاشرت كردى و هرگاه با ستمگر برخورد نمودى بر حذر باش.

۴۵۷۰.امام على عليه السلام :دشمنِ دانا، بهتر از دوستِ نادان است .

۴۵۷۱.امام على عليه السلام :دورى احمق، بهتر از نزديك بودن اوست، و سكوتش بهتر از سخن گفتنش .

۴۵۷۲.امام على عليه السلام :نگاه كردن به احمق روشنى چشم را مى برد.

۴۵۷۳.امام على عليه السلام :تحمّل كردن احمق، مايه عذاب روح است .

۴۵۷۴.امام على عليه السلام :از احمق دورى كن ؛ زيرا كه مدارا كردن با او، تو را به رنج مى افكند و سازگارى با او، تو را هلاك مى كند و مخالفت با او، آزارت مى دهد و همراهى با او، باعث سختى و گران بارى توست.

۴۵۷۵.امام على عليه السلام :دوستى با احمق، مانند درخت آتش است كه شاخه هايش يكديگر را مى سوزانند.

۴۵۷۶.امام زين العابدين عليه السلامـ در سفارش به فرزند بزرگوار خود حضرت باقر عليه السلام ـفرمود : فرزندم ! از همنشينى يا رفت و آمد با احمق بپرهيز و از او دورى كن و با وى همسخن مشو ؛ زيرا آدم احمق، غايب باشد يا حاضر ، پست و فرومايه است ؛ هرگاه زبان به سخن گشايد حماقتش او را رسوا كند و هرگاه خاموش شود به دليل ناتوانى در سخن گفتن باشد ، اگر كارى كند خرابى به بار آورد و چون مسؤوليتى به عهده گيرد آن را تباه سازد ، نه علم خودش به كار او مى آيد و نه دانش ديگران سودش مى رساند ، به سخن خيرخواه خود گوش نمى دهد، و همنشينش از دست او آسوده نيست ، مادرش آرزوى مرگ او را دارد و همسرش آرزوى از دست دادن او را و همسايه اش آرزوى رفتن از همسايگى اش را و همنشينش آرزوى خلاصى از همنشينى او را. اگر در مجلسى كمترين فرد مجلس باشد بالاتر از خود را به رنج افكند و اگر بالاترين فرد باشد فرو دستان خود را به فساد و تباهى كشاند .

1.غرر الحكم : ۷۱۸۵ .

2.بحار الأنوار : ۷۸/۱۲/۷۰ .

3.غرر الحكم : ۴۴۵۱ .

4.تحف العقول : ۲۱۴ .

5.غرر الحكم : ۹۸۳۱ .

6.غرر الحكم : ۲۵۹۳ .

7.غرر الحكم : ۹۸۲۷ .

8.الأمالي للطوسي : ۶۱۳ / ۱۲۶۸.

صفحه از 10