د ـ پرهيز از تعيين مَهريه سنگين

1.در اين حديث ، تشبيه بليغ است ؛ زيرا زنان را به «باران» تشبيه كرده است كه خداوند بر هر كدام از بندگانش كه بخواهد، آن را مى باراند، بدون آن كه تلاش و رنج و زحمتى از جانب آنان صورت گيرد. پس هر كه خوش بهره باشد، زن سازگار و فرمان بردار وعلاقه مند به او و حافظ آبرو و مالش و زنى كه فرزندانى رشيد به دنيا بياورد و وجودش سودمند باشد ، نصيب او مى گردد و اگر نباشد ، بر عكس است . به عبارت ديگر ، پيامبر صلى الله عليه و آله مى خواهد به مردم اعلام فرمايد كه سازگار بودن زن، و عشق ومحبّت او به شوهر، از زندگى مشترك وخانواده، وبه دلخواه شوهران بودنِ آنان به دين نيست كه مهريه شان را سنگين قرار دهند؛ بلكه زن همانند بهره و قسمت و روزى است . چه بسا زنانى كه مهريه شان اندك است ، امّا سازگارند و نسبت به شوهرشان با مهر و محبّت اند ، و بر عكس ، زنانى هستند كه عشق و محبّت آنان اندك است ، هر چند مهريه شان سنگين و بالاست . پس پيامبر صلى الله عليه و آله زنان را به باران خدا تشبيه كرده كه به يكى مى رسد و يكى محروم مى مانَد ، و در سرزمينى مى بارد و در سرزمينى نمى بارد (المجازات النبويّة : ص ۱۷۷).

2.مهريه هاى كِنده در سنگين بودن ، ضرب المثل بوده است . حدّ اقل مهريه دختران اين قبيله ، صد شتر بود و گاه به هزار شتر نيز مى رسيده است .

3.بجز مسند ابن حنبل ، در بقيّه منابع ، به جاى «يستفتيه ...» ، «يستعينه» آمده كه با توجّه به متن كامل حديث ، گويا همين صحيح باشد . پس معناى جمله چنين مى شود : «نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد تا براى پرداخت مهريه زنى ، از ايشان كمك بگيرد» .

4.بَطحان : يكى از سه رودخانه مدينه است . دو رودخانه ديگر ، عبارت اند از : عقيق و قنات .