9 / 5 . قَولُ «لا أعلَمُ»
۱۷۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ من وَصِيَّتِهِ لِأَبي ذَرٍّ ـ: يا أباذَرٍّ ، إذا سُئِلتَ عَن عِلمٍ لا تَعلَمُهُ فَقُل: «لا أعلَمُهُ» تَنجُ مِن تَبِعَتِهِ ، ولا تُفتِ النّاسَ بِما لا عِلمَ لَكَ بِهِ تَنجُ مِن عَذابِ يَومِ القِيامَةِ. ۱
الفصل العاشر : فضل العلماء
10 / 1 . اُمَناءُ اللّهِ
۱۷۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :العُلَماءُ اُمَناءُ اللّهِ عَلى خَلقِهِ. ۲
۱۷۳.عنه صلى الله عليه و آله :العُلَماءُ اُمَناءُ اُمَّتي. ۳
۱۷۴.عنه صلى الله عليه و آله :العِلمُ وَديعَةُ اللّهِ في أرضِهِ ، وَالعُلَماءُ اُمَناؤُهُ عَلَيهِ ، فَمَن عَمِلَ بِعِلمِهِ أدّى أمانَتَهُ ، ومَن لَم يَعمَل كُتِبَ في ديوانِ اللّهِ تَعالى أنَّهُ مِنَ الخائِنينَ . ۴
10 / 2 . وَرَثَةُ الأَنبِياءِ
۱۷۵.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنَّ العُلَماءَ وَرَثَةُ الأَنبِياءِ ، وإنَّ الأَنبِياءَ لَم يُوَرِّثوا ديناراً ولا دِرهَماً ، ولكِن وَرَّثُوا العِلمَ ، فَمَن أخَذَ مِنهُ أخَذَ بِحَظٍّ وافِرٍ. ۵
۱۷۶.عنه صلى الله عليه و آله :أكرِمُوا العُلَماءَ فَإِنَّهُم وَرَثَةُ الأَنبِياءِ ، فَمَن أكرَمَهُم فَقَد أكرَمَ اللّهَ ورَسولَهُ. ۶
9 / 5 . گفتنِ «نمى دانم»
۱۷۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در سفارشش به ابو ذر ـ: اى ابو ذر! هر گاه از دانشى پرسيده شدى كه آن را نمى دانى ، بگو : «نمى دانم» تا از پيامدهاى آن ، رهايى يابى و در آنچه نمى دانى ، به مردم فتوا مده تا از كيفرِ روز قيامت بِرَهى .
فصل دهم : ارزش عالمان
10 / 1 . امينان خدا
۱۷۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دانشمندان ، امينان خداوند بر آفريده هاى او هستند .
۱۷۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دانشمندان ، امينان امّت من هستند .
۱۷۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دانش ، وديعه خدا در زمين اوست و دانشمندان ، امينان او بر آن هستند . پس هر كس دانش خود را به كار بندد ، امانتش را ادا كرده است و هر كس به كار نبندد ، در ديوان خداوند متعال ، جزو خيانتكاران نوشته مى شود .
10 / 2 . وارثان پيامبران
۱۷۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :همانا دانشمندان ، وارثان پيامبران اند . پيامبران ، دينار و درهم به ارث ننهاده اند ؛ بلكه دانش را به ارث گذاشته اند . پس هر كس از آن [دانش] بر گيرد ، بهره اى فراوان برده است .
۱۷۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دانشمندان را گرامى بداريد ؛ چرا كه آنان ، وارثان پيامبران اند . پس هر كس آنان را گرامى بدارد ، خدا و پيامبرش را گرامى داشته است .
1.الأمالي للطوسي : ص ۵۲۷ ح ۱۱۶۲ .
2.المواعظ العدديّة: ص۱۸ .
3.الفردوس: ج ۳ ص ۷۶ ح ۴۲۱۱ .
4.الدرّة الباهرة : ص ۱۷ .
5.الكافي: ج ۱ ص ۳۴ ح ۱ .
6.تاريخ بغداد : ج ۴ ص ۴۳۸ .
