تحلیلی در باره ارزیابی سفر امام حسین علیه السلام به عراق و نهضت کوفه - صفحه 29

به كوى اهل بيت عليهم السلام دارند . ۱ همچنين به طلاى سرخ، تشبيه شده اند كه با ورود به آتش ، ناب تر مى شود . ۲ با اين همه ، چنان كه در كلام امام صادق عليه السلام آمد ، تعداد آنها بسيار اندك بود و همين ها بودند كه به دست كارگزاران حكومت اُموى ، كشته مى شدند يا در حبس و تبعيد به سر مى بردند .

2 . شيعيان طبقه دوم

اين دسته ، كسانى بودند كه بر اثر جاذبه هاى حكومت علوى و آشنايى با احاديثى كه اصحاب بزرگ پيامبر خدا صلى الله عليه و آله در فضايل اهل بيت عليهم السلام نقل كرده بودند ، به اين خاندان ، اظهار ارادت مى كردند ؛ ولى دوستى آنها ، از مرز ظاهر و زبان ، تجاوز نمى كرد . امام صادق عليه السلام اين دسته را دوستانِ تَرازِ پايين اهل بيت عليهم السلام وصف فرموده است :
وَ الطَّبَقَةُ الثانِيَةُ : النَّمَطُ الأَسفَلُ ، أحَبّونا فِى العَلانِيَةِ وَ ساروا بِسيرَةِ المُلوكِ ، فَأَلسِنَتُهُم مَعَنا وَ سُيوفُهُم عَلَينا . 3 گروه دوم ، پايين ترند . ما را آشكارا دوست دارند ؛ ولى به شيوه پادشاهان رفتار مى كنند . از اين رو ، زبان هايشان ، با ماست و شمشيرهايشان ، بر ضدّ ما!
در دوران حكومت امام على عليه السلام و ديگر امامان ، بيشتر مردم كوفه از همين دسته بودند ؛ همان ها كه امام على عليه السلام در اواخر حكومت خود ، پى در پى ، از آنها گله مى كرد و خطاب به آنها مى فرمود :
يا أَشباهَ الرِّجالِ وَلا رِجالَ . 4

1.در حديثى ، تعبير «صنفٌ منّا و إلينا؛ گروهى كه از ما و شيفته ما هستند» در باره آنها به كار رفته است (مشكاة الأنوار : ص ۱۲۷ح ۲۹۷) .

2.تعبير حديث، اين است: «صِنفٌ كَالذَّهَبِ الأَحمَرِ كُلَّما أُدخِلَ النّارَ ازدادَ جَودَةً؛ آنان، گروهى همچون طلاى سرخ اند كه هر گاه وارد آتش شوند، ارزشمندتر مى شوند» (كشف الغمّة : ج ۲ ص ۳۴۴ ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۱۸۶ح ۲۴) .

3.تحف العقول : ص ۳۲۵ .

4.نهج البلاغة : خطبه ۲۷ ، الكافى : ج ۵ ص ۶ ح ۶ ، بحار الأنوار : ج ۳۴ ص ۶۵ ح ۹۳۱ .

صفحه از 51