پژوهشى در باره مصونيت قرآن از تحريف - صفحه 5

است ؛ ۱ اما تحريف از نوع كاستى ، در ميان اهل سنّت ۲ و شيعه ۳قائلانى دارد ۴ كه به رواياتى استناد كرده‏اند كه در سند يا دلالت ، ناتمام اند . با اين همه ، ديدگاه مشهور دانشمندان فريقَين ، سلامت قرآن از تحريف است. دانشمندان بزرگ شيعه همانند : شيخ صدوق ، ۵ شيخ مفيد ، ۶ سيّدِ مرتضى، ۷ شيخ طوسى ۸و امين الاسلام طبْرِسى، ۹ بر اين نكته پاى فشرده‏اند كه قرآن موجود ، بدون هيچ كاستى همان قرآنى است كه بر پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نازل شده و هر كس جز اين به شيعه نسبت دهد ، بر شيعه دروغ بسته است . همچنين آنان روايات بيانگر تحريف را فاقد ارزش استناد دانسته‏اند. ۱۰

ادلّه و شواهد نفى شُبهه تحريف‏

براى نفى شبهه تحريف مى‏توان از دلايل و مؤيّدات: عقلى، قرآنى، روايى، تاريخى و تجربى بهره جست. البته مقتضاى اين ادله متفاوت است، بدين معنا كه برخى از آنها كم شدن يك سوره يا يك آيه را نفى مى‏كنند و برخى كم شدن يك كلمه و حتّى يك حرف را شامل مى‏شوند.

1. ادلّه قرآنى‏

براى اثبات تحريف‏ناپذيرى قرآن كريم، دست كم به سه آيه حفظ، نفى باطل و رصد

1.براى تفصيل بيشتر، ر. ك: مجمع البيان: ج‏۱ ص‏۱۴؛ تفسير الصافى: ج‏۱ ص‏۳۶؛ آلاء الرحمن: ص ۲۵؛ صيانة القرآن من التحريف: ص ۱۸ - ۱۹ .

2.براى نمونه: مجمع الزوائد: ج‏۷ ص‏۱۶۳؛ كنز العمّال: ج ۱ ص ۵۱۷ و ۵۴۱؛ الدرّ المنثور: ج‏۶ ص ۴۲۰ - ۴۲۲ .

3.اوائل المقالات: ص ۱۸۶ - ۱۸۷؛ الاقطاب الفقهيّة : ص ۱۶ .

4.المسائل السروية : ص ۷۹ ؛ البيان : ص ۲۰۱؛ صيانة القرآن من التحريف : ص ۴۰ .

5.الاعتقادات : ص ۸۴ .

6.المسائل السروية : ص‏۸۲ .

7.مجمع البيان : ج ۱ ص ۴۳ .

8.التبيان فى تفسير القرآن : ج ۱ ص ۳ .

9.مجمع البيان : ج ۱ ص ۱۵ و ۴۳ .

10.المسائل السروية : ص ۸۲؛ مجمع البيان : ج ۱ ص ۴۳.

صفحه از 12