ويژگى هاى توسعه اقتصادى در اسلام
1. تعريف توسعه
يك. توسعه در ادبيّات اقتصادى
از دهه چهل ميلادى به اين سو ، «توسعه» به صورت اصطلاحى اقتصادى رواج يافته است . در آغاز ، توسعه را مترادف «رشد توليد ناخالص داخلى» مى دانستند ۱ ؛ امّا با گذشت يك دهه ، تجربه كشورهايى كه براى تحقّق توسعه ، راه افزايش توليد ناخالص داخلى را پيموده بودند ، نشان داد كه توسعه تنها پديده اى اقتصادى نيست ، بلكه حالتى است كه ابعاد ديگر نيز دارد ؛ ابعادى همچون توسعه سياسى ، توسعه اجتماعى ، و مانند آن ها ۲ .
با گذشت زمان ، مفهوم توسعه داراى ابعاد گوناگون و گسترده اى شد ، به گونه اى كه امروز شامل توسعه محيط و توسعه انسانى نيز مى شود . به موازات اين تحوّل مفهومى ، معيارهاى توسعه نيز شاهد تحوّل و تكامل شد ، به حدّى كه در زمان ما تا دويست شاخصه براى آن برشمرده اند كه مهم ترِ آن ها عبارت است
1.ولفگانگ زاكس : نگاهى نو به مفاهيم توسعه ، ترجمه فريده فرحى و وحيد بزرگى ، ص ۲۲.
2.در يكى از گزارش هاى سازمان ملل متّحد ، توسعه به اين صورت تعريف شده است: «توسعه عبارت است از رشد ، افزون بر تغيير . تغيير تنها شامل جنبه اقتصادى و عددى نيست ، بلكه ابعاد اجتماعى ، فرهنگى ، و كيفى را نيز شامل مى شود. نكته اساسى در اين ميان ، آن است كه كيفيّت زندگى انسانى بهبود يابد (همان ، ص ۲۴).