«وَ لَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَـهِلِيَّةِ الْأُولَى .^۱ و مانند روزگار جاهليّت نخست ، زينت هاى خود را آشكار مكنيد» .
طبق تفسير امام باقر عليه السلام ، اشاره به تجديد حيات جهل در تاريخ اسلام دارند . پيامبر خدا ، در اين باره مى فرمايد :
بُعِثتُ بَينَ جَاهِلِيَّتَينِ، لَأُخراهُما شَرٌّ مِن أَولاهُما.^۲در ميان دو جاهليّت ، بر انگيخته شدم كه همانا دومين آن ، بدتر از اوّلى است .

عوامل بازگشت

مسئله مهم ، شناخت عوامل بازگشت به جاهليّت ـ و به تعبير قرآن : «انقلاب إلى الأعقاب» ـ است .عوامل اجتماعى بازگشت به جاهليّت ، آفاتى هستند كه اساس نظام اسلامى را تهديد مى كنند ، مانند اختلاف . پيامبر خدا مى فرمايد :
مَا اختَلَفَت اُمَّةٌ بَعدَ نَبِيِّها إلّا ظَهَرَ أهلُ باطِلِها عَلى أهلِ حَقِّها .^۳هيچ امّتى پس از پيامبرشان اختلاف نكردند ، مگر آن كه پيروان باطل در ميان آنان ، بر پيروان حق پيروز شدند .
در ميان عوامل اجتماعىِ بازگشت به جاهليّت ، خطرناك ترينِ آنها رهبرىِ سردمداران گم راهى است ، و لذا پيامبر خدا فرمود :
إنّ أخْوَفَ ما أخافُ على اُمّتى الأئمّةُ المُضِلّونَ .^۴بيشترين چيزى كه بر امّت خويش مى ترسم، پيشوايان گم راه كننده اند.
نقل است كه عمر بن خطّاب از كعب پرسيد :
از مسئله اى مى پرسم ؛ ولى آن را كتمان مكن .