(ص 184) الفتح . به هر صورت ، در نام پدرش تصحيف رُخ داده است . شايد نام درست پدر او الشيخ باشد ؛ چرا كه در كتاب هاى تاريخى اهل سنّت ، به نام او تصريح شده و آمده است كه ابو موسى عيسى بن الشيخ بن سليل شيبانى هَذلى ، در روزگار مهتدى باللّه و اوايل دوران معتمد ، فرمان رواى دمشق بود تا آن كه معتمد ، اماجورِ تُرك را به حكومت دمشق گمارد و عيسى به ارمنستان گريخت . ابو جعفر طبرى مى گويد : چون با خلافت معتمد بيعت شد ، عيسى بن الشيخ با او بيعت نكرد و به نشانه تهديد ، پوشيدن جامه سياه را رها كرد . حسن خادم ، از درِ ملاطفت در آمد و فرمان حكومت ارمنستان را به او داد تا آن كه خلافت معتمد ، پا بر جا شد . عيسى بن صبيح ، در سال 269 ق ، درگذشت . تصحيف در اين گونه اسامى، به دليل شباهت موجود در رسم الخط، بسيار اتّفاق مى افتد . لذا بعضى در نام پدر وى ، احتمالاتى داده اند .

ر . ك : تاريخ دمشق : ج 47 ص 309 ـ 312 ، تاريخ الطبرى : ج 8 ص 114.

فاطمه بنت اسد

او بانويى خِردمند بود كه عقيده اى استوار و دلى ، جوان داشت . وى در كودكىِ پيامبر صلى الله عليه و آله از ايشان ، مواظبت مى كرد و پيامبر صلى الله عليه و آله علاقه شديدى به او داشت ، به طورى كه درباره اش فرمود : «او ، مادر دوم من بود» و از مهر و محبّت او نسبت به خود ، به نيكى ياد مى كرد و مى فرمود : «بعد از ابو طالب ، هيچ كس به اندازه او به من محبّت نداشت» .
او ، نخستين زنى بود كه با پيامبر صلى الله عليه و آله بيعت كرد و پاى پياده ، با على و فاطمه عليهماالسلام ، به مدينه هجرت كرد . وقتى از دنيا رفت ، پيامبر خدا ، او را با پيراهن خود ، كفن كرد و در تشييع جنازه اش شركت نمود و بر او ، نماز خواند و چون خواست او را در قبرش بگذارد ، ابتدا خود در آن ، دراز كشيد .

ر . ك : دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) : ج 1 ص 58 .

فَرَزدَق

ابو فراس هَمّام بن غالب بن صَعصَعة بن ناحيه تميمى ، از ياران امام على ، امام حسن و