صاحِبُ هذَا الأَمرِ ، لا يُسَمّيهِ بِاسمِهِ إلّا كافِرٌ .۱
صاحب اين امر را جز كافر به نام نمىخواند.
سَمِعتُ أبَا الحَسَنِ الرِّضا عليه السلام يَقولُ - وَ سُئِلَ عَنِ القائِمِ - فَقالَ : لا يُرى جِسمُهُ ، وَ لا يُسَمَّى اسمُهُ .۲
از امام رضا عليه السلام در باره قائم عليه السلام پرسيدند. فرمود: «پيكرش ديده نمىشود و نامش برده نمىشود» .
حتّى در برخى موارد، كنيه امام عسكرى عليه السلام با عنوان «ابو محمّد»۳ ذكر شده؛ ولى نام امام عليه السلام ذكر نشده است.۴
بنا بر اين، روايات نهى از تسميه، تنها شامل اسم اصلى امام عليه السلام مىگردد و ساير لقبها و كنيهها را در بر نمىگيرد . البتّه روشن است كه در هنگام مفسده و خوف، اشاره به امام مهدى عليه السلام و ديگر امامان و اشخاص به هر گونه لفظ و فعلى ممنوع است . اين حرمت، اختصاص به نام امام مهدى عليه السلام ندارد و تمام موارد را شامل مىشود .
دو. بررسى اقوال
مهمترين موضعگيرى از جانب شيخ حرّ عاملى و محدّث نورى صورت گرفته
1.ر.ك : ص ۲۹۶ ح۳۸۹ .
2.ر. ك : ص ۲۹۶ ح۳۹۰ .
3.ر.ك : ص ۲۷۳ (تبريك تولد امامعليه السلام) .
4.در حديثى از عبد اللَّه بن جعفر آمده است كه مىگويد: به او (ابو عمرو، وكيل دوم امام عليه السلام) گفتم: تو جانشين ابو محمّد (امام عسكرى عليه السلام ) را ديدهاى؟ گفت: آرى، به خدا، و گردنش مانند اين بود. و با دستش اندازهاى را نشان داد. به او گفتم: يك سؤال مانده است. به من گفت: بگو. گفتم: نام او چيست؟ گفت: بر شما حرام است كه از آن بپرسيد، و اين را من از خودم نمىگويم؛ زيرا من نمىتوانم چيزى را حرام و حلال كنم؛ بلكه اين حكمِ امام است . خليفه عبّاسى مىپندارد كه ابو محمّد در گذشته و فرزندى از خود بر جاى ننهاده است (ر.ك : ص ۲۹۸ ح ۳۹۲). اصحاب امام صادق عليه السلام از ايشان مىپرسند : مهدى از نسل تو، كيست؟ فرمود: «پنجمين فرزند از نسل هفتمين امام. پيكرش ديده نمىشود و بردن نامش جايز نيست» (ر.ك :ص ۳۰۰ ح ۳۹۳) .
