اعزام اشتر به كوفه و اخراج ابو موسى از قصر حكومتى سخن گفته اند. ۱
4 . مالك اشتر
از مالك اشتر نيز به عنوان فرستاده امام على عليه السلام ياد شده است. بيشتر متون، او را آخرين فرستاده دانسته و گفته اند : بر اثر كوشش وى، مردم كوفه بسيج شدند و لشكرى براى كمك به على عليه السلام فرستادند ۲ و بعضى ديگر، اعزام اشتر را در ابتداى كار دانسته اند و فعّاليت او را ناموفقْ تلقّى كرده اند. ۳
گفتنى است كه اشتر ، از وجهه بى مانندى در ميان كوفيان برخوردار بود. او چند ماه پيش از اين تاريخ و در اوج قدرت خليفه سوم، توانست شهر را تصرّف كند و عليه عثمان بشورانَد. بنا بر اين ، احتمال قوى آن است كه اشتر، آخرين نماينده بوده و براى تمام كردنِ كار، روانه شده است؛ امّا نقلى كه او را نماينده اوّل و ناموفّق معرّفى مى كند، گزارش سيف بن عمر است كه دشمنى آشكار و بى منطق او با مالك اشتر ، در جاىْ جاى كتاب تاريخ الطبرى مشهود است.
همچنين بعضى از منابع ديگر، از درخواست خودِ اشتر براى اعزام به كوفه سخن گفته اند؛ ۴ زيرا ابو موسى، فرماندار عثمان بر كوفه بود و على عليه السلام قصد عزل او را داشت؛ ولى به درخواست مالك اشتر و به خاطر او، ابو موسى را بر ولايت كوفه باقى گذارد . عمل اشتر، گوياى اين است كه او براى جبران خطاى قبلى خود ، دست به اين كار زده است.
1.تاريخ الطبرى : ج ۴ ص ۴۸۶ ، الكامل فى التاريخ : ج ۲ ص ۳۲۹ ، شرح نهج البلاغة : ج ۱۴ ص ۱۷ .
2.تاريخ الطبرى : ج ۴ ص ۴۸۶ ، الكامل فى التاريخ : ج ۲ ص ۳۲۹ ، شرح نهج البلاغة : ج ۱۴ ص ۱۷ .
3.تاريخ الطبرى : ج ۴ ص ۴۸۲ ، الكامل فى التاريخ : ج ۲ ص ۳۲۷ .
4.الجمل : ص ۲۵۱ ، تاريخ الطبرى : ج ۴ ص ۴۸۶ ، الكامل فى التاريخ : ج ۲ ص ۳۲۹ .