معرّفی مؤلّف
الف. زندگینامه
شیخ عبد الرحمن حسن حَبَنکه المیدانی، در سال 1345ق در شهر میدان در نزدیکی دمشق به دنیا آمد. جدّ پدری او از صالحان و معاریف، پدرش، عالمی استوار، راهنمای نسلها و معروف به گستاخی در برابر استعمار فرانسه، و مادرش، زنی بزرگ، پارسا، بردبار و مجاهد بود. خاندان شیخ عبد الرحمان حسن حبنکه، در اصل به عرب بنی خالد باز میگردد که در بیابان حماه، از سرزمینهای شام میزیستهاند ۱.
عبد الرحمان، در خاندان علم تربیت یافت و در مدرسه «معهد التوجیه الاسلامی» که پدرش تأسیس کرده بود، تلمّذ نمود ۲. از سن پانزده سالگی ضمن تحصیل، تدریس را شروع کرد. در آن سالها، دانش، غذای روح و چشمه گوارای وجودش بود و درسهای فقه، اصول، توحید، منطق و بلاغت را تدریس مینمود. وی در سال 1367 ق از آن مدرسه جدا شد ۳.
در زندگینامهای که همسر عبد الرحمان نوشته است، حبنکه از دانشگاه الازهر مصر، مدرک الشهاده العالمیه (معادل لیسانس) و نیز اجازه تدریس اخذ نمود ۴ و در کشورهای سعودی، بیش از سی سال برنامههای رادیویی روزانه و هفتگی داشته است ۵. همسرش، عبد الرحمن را به پارسایی و زهد، و علاقه شدید به دانش، کتاب، خلوت و تدوین، توصیف میکند. وی، حبنکه را مردی صاحب اکتشافات علمی و بنیانگذار اصول فهم مفاهیم دینی و صاحب عنایت به قرآن کریم میداند ۶.
شیخ عبد الرحمان حسن حبنکه، در تاریخ 25 جمادی الاخر 1425 ق، در اثر کسالت در گذشت ۷.
وی در سال 1418 ق نوشتن تفسیر معارج التفکّر و دقایق التدبّر را آغاز نمود. بر اساس تاریخ درج شده در مقدّمه جلد اوّل کتاب ۸، زمان نگارش جلد اوّل کتاب، پنجم ذیقعده همان سال است ۹ و تاریخ پایان جلد آخر، همزمان با روزهای وفات وی بوده است ۱۰.
مهمترین شهرت حبنکه، نگارش تفسیر قرآن کریم بر اساس ترتیب نزول سورهها است. وی 87 سوره از قرآن را، از سوره علق و تا سوره بقره (اوّلین سوره مدنی)، تفسیر کرده است؛ زیرا اجل به او مهلت نداد تا همه سورههای قرآن را تفسیر نماید.
1.عبد الرحمن حنبکه المیدانی العالم المفکّر المفسّر، ص۱۱ _ ۱۲
2.همان، ص۱۵
3.همان، ص۲۵
4.همان، ص۱۸
5.همان، ص۴۵ و ۴۶
6.همان، ص۴۰ و ۴۱
7.معارج التفکر و دقایق التدبّر، ج۱۵، ص۴۲۴
8.ص ۱۵
9.همان، ج۱، ص۱۵
10.همان، ج۱، ص۴۲۴