3. عبد السلام بن صالح الهروی
او أبا الصلت خادم مولانا أبو الحسن الرضا علیه السلام است. حدیث «أنا مدینة العلم و علی بابها» را نقل نموده و بسیاری را به نقل این حدیث تشویق کرده است.
سیوطی میگوید:
درباره این حدیث از احمد بن حنبل سؤال شد پس گفت: خدا صورت ابوالصلت را سیاه کند.
باید دید نقش أبا صلت در روایت حدیث چیست که این گونه احمد بر می‌آشوبد. سیوطی میگوید:
یحیی بن معین گفت: ابو الصلت مرد ثروتمندی بود که در پی این احادیث بود و مشایخ حدیث را اکرام می‌نمود و ایشان این احادیث را ذکر می‌کردند.
پس نقش ترویج و اشاعه این حدیث به دست او بوده است. لازم به ذکر است یحیی بن معین این حدیث را صحیح میداند.
یحیی بن معین، ابو سعید هروی، ابی داود، سبط بن العجمی، ابن ماجة، حاکم نیشابوری، ابن حبان، ابن حجر، مزی و عجلی از أبا صلت به ثقة، صدوق، صالح، ضابط، ادیب، فقیه، زاهد، عالم و مقبول یاد کرده اند ۱؛ اگرچه عقیلی و دارقطنی نتوانسته‌اند او را برتابند و از وی به رافضی و خبیث اسم برده اند ۲، اما ابن ابی حاتم و ابن عدی تنها به ضعیف بودن او اکتفا کرده‌اند ۳ ذهبی می-گوید:
شیخ عالم عابد بزرگ شیعیان. او صاحب فضل و جلالت است و ای کاش ثقه بود. معروف است که او گفته: «سگ شیعیان از بنی امیه بهتر است» ۴.
سیوطی طی بحثی در حدیث و اسناد آن در شش صفحه در نهایت به پروژه شبیه سازی پناه میبرد و به تقسیم این فضیلت عظیم أمیرالمؤمنین علیه السلام با سایر خلفاء میپردازد. او میگوید:
ابن عساکر گفت: ... بله این حدیث از بزرگان صدر اسلام به صورت کامل شناخته شده نیست و پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: أنا مدینة العلم و أبو بکر أساسها و عمر حیطانها و عثمان سقفها و علی بابها من شهر علم و ابو-بکر اساس آن و عمر دیوارهای آن عثمان سقف آن و علی در آن است... ۵.
در حدیث ایمان۶ نیز از او سخن به میان میآورد و کلام أحمد بن سنان و خطیب بغدادی در تجلیل از او و صحت روایاتش را ذکر میکند ۷.
1.تهذیب التهذیب، ج۶، ص۲۸۵، ش۶۱۹؛ الکشف الحثیث، ص۱۶۷، ش۴۴۰؛ تهذیب الکمال، ج۱۸، ص۷۳، ش۳۴۲۱؛ میزان الاعتدال، ج۲، ص۶۱۶
2.کتاب الضعفاء، ج۳، ص۷۰
3.الجرح والتعدیل، ص۴۷، ش۲۵۷؛ الکامل، ج۵، ص۳۳۱، ش۵۱۸
4.سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۴۴۶
5.سیوطی، پیشین، ج۱، ص۳۰۸
6.. عن انس مرفوعاً الایمان الاقرار بالله و التصدیق بالقلب و العمل بالارکان.
7.سیوطی، پیشین، ص۳۸
