سبک‌شناسي سيوطي در « اللئالي المصنوعه » - صفحه 216

او در سال 250 ﻫ در گذشته و ابن خزیمة و ابن حجر او را صدوق میدانند ۱ و أبو حاتم او را توثیق نموده است ۲ اگر چه مذهب و عقیده اش را فاسد میدانند. سید ابن طاووس روایاتی از او در فضائل امیر المؤمنین علیه السلام نقل می‌کند.۳

7. محمد بن فارس

او در سال 361 ﻫ در گذشته و حدیث برائت از آتش جهنم با حب علی بن أبیطالب علیه السلام را نقل می‌کند. اگرچه أبو نعیم و ذهبی او را رافضی، غالی بغیض و ضعیف الحدیث میدانند ۴ لکن چند نکته قابل توجه است.
اولاً احادیث هم معنا را خود سیوطی در الجامع الصغیر نقل کرده است.۵
ثانیاً احادیث بسیاری در دلالت بر اهمیت و جایگاه محبت أمیر المؤمنین علیه السلام در قیامت از اهل سنت نقل شده است از جمله عدم خلقت آتش به شرط اجتماع بر محبت علی علیه السلام.
علاوه بر احادیثی همچون «حب علی بن أبی طالب یأکل السیئات کما یأکل النار الحطب» (حب علی بن ابی طالب بدیها را از بین می‌برد همانطور که آتش هیزم را از بین می‌برد) و «حب علی بن أبی طالب حسنة لا تضر معها سیئة» ۶ (حب علی بن ابی طالب حسنه‌ای است که با وجود آن بدی ضرر نمی‌زند) دلالت برهمین معنا دارد. علاوه بر آن احادیث بی شماری است که در منابع شیعی نقل شده که از جمله آن میتوان به «من أحب علیاً فقد أحبنی و من أحبنی فقد أحب الله و من أحب الله لم یعذبه» ۷ (کسی که به علی محبت داشته باشد، به من محبت داشته است. و کسی که به من محبت داشته باشد به خدا محبت داشته و کسی که به خدا محبت داشته باشد، خدا او را عذاب نمی‌کند)۸ دارد اشاره کرد.
ثالثاً جمله معروف شعبی «کان علی بن أبی طالب علیه السلام فی هذه الأمة مثل المسیح بن مریم فی بنی إسرائیل أحبه قوم فکفروا فی حبه و أبغضه قوم فکفروا فی بغضه» ۹ معنایی جز پذیرفتن مفاد حدیث جواز نمی‌تواند داشته باشد چرا که مراد از دسته اول غالیان است و مراد از دسته دوم واضح است.

1.تهذیب الکمال، ج۱۴، ص۱۷۷؛ تقریب التهذیب، ج۱، ص۴۷۰

2.الجرح والتعدیل، ج۶، ص۸۷، رقم ۴۴۷

3.. الیقین: ص۲۷۱ و ص۲۷۸.

4.تاریخ بغداد، ج۳، ص۳۷۹، ش۱۵۱۹؛ میزان الاعتدال، ج۴، ص۳

5.. عنوان صحیفة المؤمن حب علی بن أبیطالب. الجامع الصغیر: ج۲، ص۱۸۳، ح۵۶۳۳.

6.شرح احقاق الحق، ج۷، ص۱۴۹ و ج۱۷، ص۲۴۰ و ج۲۱، ص۲۷۲ و ج۳۰، ص۲۸۷ به نقل از منابع متعدد اهل سنت؛ ینابیع المودة، ج۱، ص۳۷۵

7.سلیم بن قیس، ص۴۵۵؛ الجواهر السنیة، ص۳۰۳

8.. لازمه محبت اطاعت است و به همین جهت رفع عذاب از نتایج آن معرفی شده است.

9.عقد الفرید، ج۴، ص۲۹۷

صفحه از 222