اسلام صلی الله علیه و آله را به روی جهانیان باز خواهد نمود که می‌تواند راه گشایی برای همه عصرها و نسل‌ها باشد.
این مقاله پس از ارائه گزارشی اجمالی از نامه‌ها، به تحلیل و ارزیابی آنها پرداخته، به سؤال‌های زیر پاسخ خواهیم گفت:
سؤال اول: چه رابطه‌ای است بین اقتدار روز افزون سیاسی و اجتماعی پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله با فراوانی نامه‌های دعوت و ادبیات به کار گرفته شده در آن نامه‌ها؟
سؤال دوم: در نامه‌های دعوت پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله کدام مفاهیم از اولویت ویژه‌ای برخوردار هستند؟
گزارش اجمالی نامه‌ها
نامه‌های دعوت پیامبر اسلام در یک نگرش کلی
در این بخش، مجموعه نامه‌های دعوت پیامبر صلی الله علیه و آله _ که حدود بیست نامه است _ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
البته شایان ذکر است که به طور یقین نامه‌های دعوت پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله با توجه به این که ایشان پیغمبر مرسل بوده‌اند و مسئولیت هدایت همه انسان‌ها را به عهده داشته‌اند، بیش از موارد یافته شده در این نوشته‌هاست؛ اما چنان‌که یادآور شدیم، فقط بیست نامه از مجموع نامه‌های آن حضرت، به پادشاهان و امرای آن روزگار، یافت گردیده است. از این تعداد نامه، نامه‌ای مربوط به زمان قبل از هجرت پیامبر صلی الله علیه و آله به مدینه و نوزده نامه دیگر مربوط به زمان بعد از هجرت آن حضرت است.
مجموعه نامه‌هایی که پیامبراسلام صلی الله علیه و آله برای پادشاهان و سران قبایل عرب جهت دعوت آنان به اسلام، نوشته بودند، به قرار زیر است:
1. شش نامه به پادشاهان بزرگ نوشته شده بود.
2. هفت نامه، مربوط بود به حکام و زمامدارانی که از اهمیت کمتری برخوردار بودند.
3. دو نامه، به اسقف‌ها و زعمای دینی صاحب نفوذ مسیحی نوشته شده بود.
4. یک نامه به مجوس اهل هجر.
5. دو نامه، پاسخ پیامبر صلی الله علیه و آله بود به نامه‌های اندیشمندانی که از ایشان در مورد حقایق اسلام، سؤال‌هایی کرده بودند.
6. دو نامه، نیز هشدار به کسانی بود که علیه اسلام و مسلمانان توطئه کرده بودند.
