داد و موارد اختلافی باقی مانده را نیز می‌توان بر محور همین متون مشترک
سازماندهی نمود.۱
ب) تطابق مفهوم همراه با اختلافات جزئی در عبارات
این دسته از نصوص، ملحق به دسته اول است؛ با این تفاوت که گاهی نقایص یا تفاوت‌هایی در نقل آنها موجود است؛ به عنوان مثال ممکن است در منابع یکی از فریقین کامل‌تر از دیگری باشد و یا بخش‌هایی از یک حدیث به صورت مشترک وارد شده باشد؛ مانند این دو متن:
الکافی: عن الإمام الصادق علیه السلام : كان رسول الله صلی الله علیه و آله إذا طعم عند أهل بيتٍ، قال لهم: طعم عندكم الصّائمون، و أكل عندكم الأبرار، و صلّت عليكم الملائكة الأخيار.۲سنن ابن ماجة: عن عبد الله بن الزبير: أفطر رسول الله صلی الله علیه و آله عند سعد بن معاذٍ فقال: أفطر عندكم الصّائمون، و أكل طعامكم الأبرار، و صلّت عليكم الملائكة.۳
نمونه دیگر از این دسته از متون: در کتاب صحيح البخاری، عائشه از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله این متن را نقل می‌کند:
حدثنا محمد بن أبي بكر، حدثنا معتمر، عن عبيد الله، عن سعيد بن أبي سعيد، عن أبي سلمة بن عبد الرحمن، عن عائشة: ان النبي صلی الله علیه و آله كان يحتجر حصيراً بالليل فيصلي و يبسطه بالنهار فيجلس عليه، فجعل الناس يثوبون إلی النبي صلی الله علیه و آله فيصلون بصلاته حتی كثروا فأقبل فقال: يا أيها الناس! خذوا من الاعمال ما تطيقون فان الله لا يمل حتی تملوا و ان أحب الاعمال إلی الله ما دام و ان قل.۴
بخش‌هایی از این متن در وسائل الشيعة، باب 25 از ابواب مقدمه عبادات با اسناد شیعی به نقل کتاب الکافی از امام باقر علیه السلام آمده است:
أبو علي الأشعري، عن عيسی بن أيوب، عن علي بن مهزيار، عن فضالة بن أيوب، عن معاوية بن عمار، عن نجبة، عن أبي جعفر علیه السلام قال: ما من شئ أحب إلی الله عز وجل من عمل يداوم عليه و إن قل.۵
1.. تذکر این نکته ضروری است که این نسبت فقط گویای متونی است که لفظاً و مفهوماً مشترک‌اند؛ یعنی فقط یک بخش از مراتب چهارگانه متون مشترک، از مراتب دیگر نیز متون بسیاری در میان روایات شیعه موجود است.
2.. الکافی، ج۶، ص۲۹۴، ح۱۰.
3.. سنن ابن ماجة، ج۱، ص۵۵۶، ح۱۷۴۷.
4.. صحیح البخاری، ج۷، ص۵۰؛ صحیح مسلم، ج۲، ص۱۸۸ - ۱۸۹ و فی آخره: «کان آل محمد علیهم السلام إذا عملوا عملاً أثبتوه».
5.. الکافی، ج۲، ص۸۲، ح۳؛ وسائل الشیعة (آل البیت)، ج۱، ص۹۴، ح۲۲۲ ـ ۳.
