رحم كند، ربا بدهد و بگيرد و...، آن گاه خود را متمسّك ريشه پربار ولايت بداند، دروغ گفته است؛ چرا كه اين كارها، شاخههاى ريشه ولايت شيطان است. (تأويل الآيات 1 / 24)
همين جاست كه بازشناسى منابع اصيل اخلاق، از مطالب وارداتى و التقاطى فلسفه اخلاق يونانى و هندى و مانند آنها ـ كه در پارهاى از متون كهن اخلاقى دانشمندان مسلمان آمده است ـ نيز ضرورت مىيابد، تا بتوان منشور اخلاقى جامع و روزآمدى مبتنى بر نصوص معتبر فراهم آورد.
توجّه به احاديث «ليس منّا». ما خود را امّت پيامبر و دوستداران و پيروان خاندان پيامبر مىدانيم؛ امّا آن بزرگواران، در احاديث عديده، درباره افراد و گروههايى «ليس منّا» گفتهاند. ويژگيهاى آن گروهها را بايد يافت و بر شمرد و از آنها اجتناب كرد.
تفاوتى كه در احاديث معتبر شيعى ميان شيعه و محبّ قائل شدهاند: فردى كه دوستى پيامبر و خاندانش را در دل دارد، مىتواند ادعاى محبّت كند؛ امّا زمانى مىتواند خود را شيعه بداند كه پاى خود را در همه موارد، جاى پاى آن حجّتهاى معصوم خدا بگذارد. كتاب صفات الشيعه شيخ صدوق، جلد سوم كتاب دار السلام محدّث نورى (شامل بيش از صد وظيفه اجتماعى مؤمنين نسبت به هم) و باب صفات الشيعه (جلد 68 بحارالانوار) پارهاى از ويژگيهاى ضرورى براى ادّعاى تشيع را مىنمايد كه بدون اين گونه صفات، ادّعاى تشيع دشوار است.
نام فروردين نيارد گل به باغشب نگردد روشن از نام چراغ
پرهيز از اختلاف و تفرّق، در كنار اعتصام به حبل اللّه. اين اجتناب و آن اعتصام، دو روى يك سكّهاند؛ يعنى تولّى و تبرّى همواره با هم همراهاند و هرگز جدايى ندارند.
6. بركات تولّى و تبرّى، از اخلاق فردى فراتر مىرود و به اخلاق اجتماعى مىرسد كه خود بخشى مهمّ از دين است و جاودانگى و فراگيرى آن را ـ در بُعد زمان و مكان ـ نشان مىدهد.
