اشاره
در شماره 18 سفينه و پس از آن، گزارشى از نقد و بررسى دانشور فاضل، جناب حجّتالاسلام حسن طارمى راد، بر كتاب مكتب در فرآيند تكامل، نوشته استاد دكتر سيّد حسين مدرّسى طباطبايى (چاپ اوّل، تهران: كوير، 1386) ارائه شد. اينك در اين گفتار، گزارشى از بررسى بخش دوم كتاب (ص 56 به بعد) عرضه مىشود.
بار ديگر، از خوانندگان ژرفنگر مىخواهيم كه با دقّت، در اين سطور بنگرند و ما را از ديدگاههاى پژوهشى خود بىبهره نگذارند.
بررسى بخش دوم
معنا و مفهوم غلو
در فصل دوم مؤلّف به نحوه پيدايش جريان غلو و تفويض در شيعه پرداخته است. ابتداى بخش دوم در صفحه 58 با اين جملات آغاز مىگردد: «در آيات بسيار ديگرى تأكيد شده است كه پيامبران مردمانى عادى بودند و مانند همه مردم زندگى كرده و درگذشتند.» و در باره پيامبر اسلام قرآن تأكيد مىكند كه «او يك انسان عادى است.... عليرغم... چنين اين تأكيدات فكر اينكه پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله موجودى فوق بشرى است بلافاصله پس از درگذشت آن حضرت آغاز شد.» وى سپس با ذكر تاريخى از جريان غلو نتيجهگيرى مىكند كه بسيارى از معجزات و خوارق عادات و مقاماتى كه براى ائمه صلّى اللَّه عليه و آله نقل شده است از ساختههاى غلات مىباشد. سؤالى كه نويسنده به آن پاسخى نداده است اين است كه ملاك فوق بشرى بودن و غير عادى بودن چيست؟ آيا هر امر غير عادى و غير معمولى براى نوع افراد بشر، فوق بشرى و غلو محسوب مىگردد؟ مثلاً اگر انسانى داراى علم و معلومات فراوانى باشد و يا حافظه استثنايى داشته باشد و يا مثلاً از لحاظ نيروى جسمانى قدرت فوقالعادهاى داشته
