7
سفينه 21

فرض را بر اين گرفت كه همان برخوردهاى تند، لباسى از ملايمت بر تن كرده‏اند. ولى به هر حال، مدّعا، مدّعاى ملايمت است.
برخورد صحيح با اين مدّعا مى‏طلبد كه مسلمانان در برابر ديگر اديان - به ويژه آنها كه ريشه الاهى دارند، مانند يهوديّت و مسيحيّت - با توجه به شأن «مهيمن» بودن قرآن و دين خود، به گفت و شنود استدلالى، بپردازند و سنّت امامان معصوم را در مناظره‏ها و احتجاجهاى استوارشان، زنده كنند. بدين سان، خطابهاى برادرانه با اهل كتاب را - كه چهارده قرن سند افتخار اماميه در برابر آنان بوده است - تجديد كنند. توجّه شود كه اين خطابها، در زمانى بود كه اهل كتاب، از خلفاى جور، جز برخوردهاى تند و اهانت و ضرب و جرح، نمى‏ديدند. تفاوت اين گونه برخوردها، به چند دليل بود؛ از جمله آنكه امامان معصوم و پيروانشان، به دليل قوّت استدلال، هراسى از ديگران به خود راه نمى‏دادند؛ در حالى كه ديگر مدّعيان انديشه اسلامى، سرمايه علمى در اختيار نداشتند.
9. اكنون زمانى است كه گروه‏هاى تكفيرى، با برخوردهاى زشت و افراطى، چهره‏اى زشت و خشن از اسلام ترسيم كرده‏اند؛ حال آنكه روش صحيح برخورد با انديشه‏هاى ديگر، به تعبير قرآن: «دعوت به حكمت، اندرز نيكو، جدال احسن» است. (نحل (16) / 125) «مهيمن» بودن قرآن نيز سرمايه‏اى بزرگ است كه پشتوانه‏اى استوار براى كتابهاى آسمانى ديگر است و پيروان صادق آنها را سبب پشتگرمى است.
امروز، مى‏توان و بايد، راههاى مناظره با ديگران را از اهل بيت - كه تنها مفسّران و مفسّران صحيح قرآن‏اند - فرا گيريم و در پرتو نور آن، با ديگران سخن گوييم و بدانيم كه اگر نيّت ما خالص باشد و در راه خدا گام نهيم، راههاى خود را به ما مى‏نماياند. (عنكبوت (29) / 69)
10. حُسن ختام اين گفتار، اشاره‏اى است به روز ظهور موعود كه روز احياى


سفينه 21
6

گرفتن از اين دو وديعه گران‏سنگ الاهى، پاى تحريفهاى احبار و رهبان امّتهاى پيشين را به آثار اين امّت گشوده است. در اين راستا، هرگز نمى‏توان فراموش كرد كه چگونه در صدر اسلام، در سالهاى پس از رحلت پيام‏آور رحمت، سه حركت همزمان، چه فاجعه‏هايى فرهنگى پديد آورد:
الف) منع تدوين و نشر حديث؛
ب) منع تفسير قرآن و اكتفا به تلاوت؛
ج - بازگذاشتن دست «قصّاص»ها (قصّه خوانان) كه مطالب كتابهاى تحريف‏شده پيشين را به عنوان قصّه‏هاى قرآنى، ترويج كردند و پس از آن، همان مطالب به كتابهاى تفسيرى منتقل شد.
اين حركتهاى زشت، سبب شد كه نقش «مهيمن» بودن قرآن و اسلام، كمرنگ شود و آنچه بايد عمود خيمه حقيقت مدارى مى‏بود، خود به عامل ترويج خرافات پيشين و «اساطير الأوّلين» بدل شد.
7. «نقش ائمّه در احياء دين» در اين راستا، قابل توجّه است. امامان معصوم ما، تلاش گسترده خود را در جهت احياى دين صحيح و زدودن پيرايه‏ها به كار گرفتند و قرآن را به عنوان «مهيمن كتابهاى پيشين» جان بخشيدند؛ در عين حال كه - به دليل فرهنگ حاكم اموى و عباسى - شمار پيروان آنها، هيچ گاه از عدد معدودى فراتر نرفت. چنين است كه مى‏بينيم امام باقر عليه السلام در نامه‏اى بسيار مهم - كه دردنامه‏اى است بسيار جانسوز - از «تحريف معنوى قرآن به دست كسانى كه مانند احبار و رهبان پيشين در اين امّت‏اند»، شكوه مى‏كند. امام باقر عليه السلام در اين سند ارزشمند، اشاره مى‏كند كه: «جاهلان را روايت كتاب خوش آيد؛ در حالى كه عالمان، از تركِ رعايت كتاب به درد مى‏آيند.» (روضه كافى، ح ۱۶: نامه به سعد الخير)
8. روزگار ما «روزگار رواج گفت‏وگو به جاى برخوردهاى تند و زشت گذشته» نام گرفته است. فعلاً به صحّت اين مدّعا نمى‏پردازيم. مى‏توان در بدترين احتمال،

  • نام منبع :
    سفينه 21
    تاريخ انتشار :
    1387
    سردبیر :
    پهلوان، منصور
    صاحب امتیاز :
    مؤسسه فرهنگي نبأ مبين
    تلفن :
    7832000
    دورنگار :
    7832001
    پست الکترونیک :
    safineh@nabacultural.org
    امتیاز :
    علمی ترویجی
    مدیر مسئول :
    شهري، محمّد حسين
    آدرس اینترنتی :
    http://fa.safinahmagazine.ir
تعداد بازدید : 14347
صفحه از 201
پرینت  ارسال به