أنّه ليس من فضيلة الأذان و لا كمال فصوله . ¹
جمله هاى : أشهد أنّ عليّا أمير المؤمنين ، و آل محمّد خير البريّة ـ كه در روايات شاذ آمده اند ـ در اذان به آنها عمل نمى شود ، و اگر انسان آنها را به كار برد ، گناه نكرده است ، هر چند نه موجب فضيلت اذان و نه موجب كامل شدن بندهاى اذان مى گردد .
ساير فقهاى بزرگ شيعه نيز ، چه فقيهان پيش از شيخ طوسى و چه پس از او (مانند : شيخ مفيد در المقنعة ، ² سيّد مرتضى در الرسائل ، ³ حلبى در الكافى ، ⁴ سَلّار در المراسم ، ⁵ محقّق حلّى در المعتبر ، ⁶ علّامه حلّى در المنتهى ⁷ ) تا مقدّس اردبيلى (م 993 ق) در شرح خود بر الإرشاد ، هيچ يك ، اين شهادت را در ميان بندهاى اذان ، ذكر نكرده اند .
به سخن ديگر ، مى توان گفت كه جزء اذان نبودن شهادت سوم ، تا قرن دهم در ميان فقهاى بزرگ شيعه مورد اتّفاق بوده است . البتّه از قرن يازدهم ، با ظهور مسلك اخبارى گرى ، نظريّه فقهاى گذشته مورد خدشه قرار گرفت و ظاهرا نخستين كسى كه رأى شيخ صدوق را در باره شهادت سوم زير سؤال برد ، ملّا محمّدتقى مجلسى معروف به مجلسىِ اوّل (م 1070ق) است . وى در كتاب روضة المتّقين در ذيل كلام صدوق مى گويد :
الجزم بأنّ هذه الأخبار من موضوعاتهم مشكل مع أنّ الأخبار التى ذكرنا فى الزيادة و النقصان و ما لم نذكره كثيرة ، و الظاهر أنّ الأخبار بزيادة هذه الكلمات