برادری - صفحه 14

پس قبول نمايد طرف مقابل از براى خود يا موكّل خود به لفظى كه دلالت بر قبول نمايد . پس ساقط كنند از همديگر ، جميع حقوق اخوّت را ، ماسِواى دعا و زيارت . ۱
در اين باره ، چند نكته ، قابل تأمّل و بررسى است:

الف ـ برادرىِ اسلامى ، نيازى به اجراى صيغه عقد ندارد

پيوند برادرى (اخوّت) در امّت اسلامى ، مورد تأكيد قرآن و احاديث اسلامى است و همان طور كه اشاره كرديم ، آثار شرعى و حقوق اجتماعى ويژه اى دارد كه ترتّب آن ، نيازى به اجراى صيغه عقد اخوّت ندارد ، در عين حال كه قابل اسقاط هم نيست.

ب ـ صيغه عقد اخوّت ، از اهل بيت عليهم السلام نرسيده است

در هيچ حديثى به اجراى صيغه عقد اخوّت ، توصيه نشده و آنچه محدّث نورى نقل كرده ، به تصريح خود وى ، روايت شده از اهل بيت عليهم السلام نيست. در جريان ايجاد برادرى ميان مسلمانان در سال اوّل هجرت نيز چيزى به عنوان صيغه عقد اخوّت وجود نداشته است . ظاهرا اين صيغه ، ساخته كسى است كه از باب خيرخواهى ، براى تقويت دوستى و برادرى ميان مسلمانان ، آن را انشا كرده است.
همچنين متنى كه صاحب رياض العلماء ، بدان اشاره كرده ، چنان كه محدّث نورى آورده ، يافته نشده ، و اگر چنين متنى وجود داشت ، بى ترديد ، لااقل در شرايط كنونى از طريق جستجوى رايانه اى دستيابى به آن ، ممكن بود . شايد مقصود وى از متن مورد اشاره ، همان حديثى است كه دلالت دارد پيامبر خدا در روز عيد غدير ، امام على عليه السلام را به برادرى برگزيد .

1.مفاتيح الجنان : ص ۲۹۱ .

صفحه از 182