خدا - صفحه 163

[همراهش] زكات ، فرمان داده است . از اين رو ، هر كس نماز بگزارد و زكات نپردازد ، نمازش پذيرفته نمى شود ... .
نقش پرداختن زكات در بهره گيرى از آثار نماز ، تا آن جاست كه امام صادق عليه السلام مى فرمايد :
لاصَلاةَ لِمَن لا زَكاةَ لَهُ . 1
آن كه زكات ندهد ، نمازى ندارد .
گفتنى است كه زكات ، در مفهوم عامّ آن ، شامل مطلق حقوق مالى ، اعم از واجب و مستحب است ، چنان كه امام صادق عليه السلام در پاسخ به سؤالى در باره زكات ظاهرى و باطنى فرمود :
أمَّا الظّاهِرَةُ فَفى كُلِّ ألفٍ خَمسَةٌ و عشرونَ دِرهما ، و أمَّا الباطِنَةُ فَلا تَستَأثِر عَلى أَخيكَ بِما هُوَ أَحوَجُ إِلَيهِ مِنكَ . 2
زكات آشكار ، در هر هزار درهم ، بيست و پنج درهم است ؛ امّا زكات باطنى (حقيقى) ، آن است كه چيزى را كه برادرت بدان نيازمندتر است ، براى خود ، نگاه ندارى .
بنا بر اين ، مى توان گفت كه مطلق احسان به خلق و گره گشايى از كار مردم براى خدا ، شرط بهره گيرىِ كامل از بركات مطلق ذكر و در رأس آن ، نماز است .

دو . رعايت آداب غذا خوردن

اشاره كرديم كه ياد خداوند عز و جل غذاى جان است . هر چه اين خوراكْ بيشتر به روح برسد ، نيروى روح ، بيشتر مى شود و صفا و نورانيت دل ، افزون تر مى گردد ، به عكسِ غذاهاى مادّى كه هر چه بيشتر انسان از آنها مصرف كند ، براى جسم و

1.مشكاة الأنوار : ص ۹۶ ح ۲۱۲ .

2.معانى الأخبار : ص ۱۵۳ ح ۱ .

صفحه از 417