امامت - صفحه 263

۳۴۷.مسند ابن حنبلـ به نقل از ابو هريره ـ :پيامبر صلى الله عليه و آله هر گاه بر جنازه اى حاضر مى شد ، مى پرسيد : «آيا اين ميّت شما ، بدهى داشته است؟». اگر مى گفتند : آرى ، مى فرمود : «آيا پرداخت كرده است ؟» و اگر مى گفتند : آرى ، بر او نماز مى خواند ، و اگر مى گفتند : خير ، مى فرمود : «خود ، بر مرده تان نماز بخوانيد» .
امّا پس از آن كه خداوند عز و جل فتوحات را نصيب ايشان كرد [و غنايمى به دست آمد] ، فرمود : «من به مؤمنان ، از خودشان صاحبْ اختيارترم . پس هر كس بدهى بر جاى بگذارد ، بر عهده من است ، و هر كس مالى بر جاى نهد ، از آنِ وارثان اوست» .

۳۴۸.امام صادق عليه السلام :پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «هر مؤمنى يا مسلمانى كه بميرد و قرضى داشته باشد ، به شرط آن كه از بابت فساد يا اسراف نباشد ، بر پيشواست كه آن را بپردازد و اگر نپردازد، گناهش به گردن اوست . خداوند ـ تبارك و تعالى ـ مى فرمايد : «صدقات در حقيقت ، از آنِ فقيران و مستمندان و ... بدهكاران است» و چنين كسى ، از جمله بدهكاران است و در نزد پيشوا سهمى دارد . پس اگر [پيشوا] آن را نگه دارد ، گناهش بر اوست .

۳۴۹.تفسير القمّى :امام عليه السلام فرمود : «هر كس از مردى پولى طلبكار است كه از او قرض گرفته ، امّا [آن مرد،] آن را به اسراف يا در راه گناه خرج نكرده و نمى تواند آن را به او برگرداند ، صاحب مال بايد به وى مهلت دهد تا آن كه خداوند عز و جل براى او گشايش دهد و او بدهى اش را پرداخت كند ، و اگر پيشواى دادگر بر سرِ كار باشد ، بر عهده اوست كه بدهىِ وى را بپردازد ؛ زيرا پيامبر خدا فرموده است : هر كس مالى را از خود بر جاى بگذارد ، از آنِ وارثان اوست ، و هر كس بدهى يا عائله اى بر جاى نهد ، بر پيشواست [پرداختنِ] آنچه پيامبر ضمانت كرده است » .

صفحه از 327