امامت - صفحه 39

۶۲.امام على عليه السلام :بدانيد كه زمين از حجّت خداوند عز و جل، خالى نمى ماند؛ امّا به زودى ، خداوند، خلق خود را به سبب ستم و بيداد و گنهكارىِ زيادشان، از ديدن آن حجّت ، كور خواهد ساخت.

۶۳.امام على عليه السلام :صد البتّه، زمين از وجود كسى كه حجّت خدا را بر پاى دارد ـ خواه آشكار و به نام ، خواه بيمناك و گم نام ـ خالى نمى مانَد ، تا حجّت هاى خدا و بُرهان هاى او ، از بين نروند. اينان چندند و كجايند؟ به خدا سوگند كه شمارشان اندك است ؛ امّا نزد خداوند ، پُرارج و قدرند. خداوند به واسطه آنان، حجّت ها و نشانه هاى خود را نگه مى دارد، تا آنان نيز آن [حجّت و نشانه]ها را به همتايان خويش بسپارند و در دل هاى همانندان خود بكارند.

۶۴.امام على عليه السلامـ در سخنرانى اى بر منبر كوفه ـ :بار خدايا! ناگزير ، در زمينت تو را حجّتى بر خلقت بايد ، كه ايشان را به دين تو ره نمون شود و علم [و شناختِ] تو را به آنان بياموزد تا حجّت تو از بين نرود و پيروانِ دوستانت ـ پس از آن كه به واسطه آنان ، هدايتشان فرمودى ـ گم راه نشوند. اين حجّت ، يا آشكار است ، امّا بدون حُكمرانى، يا پنهان است و چشم به راه. ۱ اگر جسم او، در عين هدايتگرى، از مردم پنهان است، دانش و آداب ۲ او ، در دل هاى مؤمنان جاى دارد و آنها را به كار مى بندند.

۶۵.امام على عليه السلام :بار خدايا! تو را ناگزير ، حجّت هايى در زمينت بايد؛ حجّتى از پىِ حجّتى بر خلقت ، كه آنان را به دين تو رهبرى كنند و دانشِ تو را به ايشان بياموزند تا پيروانِ دوستانت پراكنده نشوند، خواه اين حجّت ، آشكار باشد و نافرمان روا ، و خواه پنهان و در انتظار. اگر چه جسمشان، در حال آتش بس مردم [با دشمن]، از آنان پنهان باشد ، دانش ديرين و منتشر آنان ، از مردم، نهان نيست و آدابشان ، در دل هاى مؤمنانْ پا برجاست و به آنها عمل مى كنند... .
بار خدايا! من مى دانم كه بساط دانش ، يكپارچه برچيده نمى شود و مايه هاى آن ، از ميان نمى رود و تو زمينت را از حجّتى براى خودت بر خلقت ، خالى نمى گذارى ـ چه حجّتى آشكار، امّا نافرمان روا و چه ترسان و گم نام ـ تا حجّت تو از بين نرود و دوستانت ـ پس از آن كه هدايتشان فرمودى ـ گم راه نشوند. امّا اينان كجايند؟ و چندند؟ آنان به شماره ، كمترين اند و [ليكن] پُرارج ترين كسان نزد خدايند.

1.واژه «مترقِّب» ـ كه در متن عربى حديث آمده ـ به معناى «منتظر و چشم به راه اذن الهى براى ظهور» است. اين واژه و مشابه آن را در حديث بعد ، به صورت ديگرى (مُترقَّب، يُتَرقَّب) نيز مى توان ديد كه در اين صورت ، به معناى آن است كه مردم ، در انتظار ظهور اويند، چنان كه در روايتى ديگر از همين خطبه امام على عليه السلام آمده است: «يَتَرَقَّبُهُ أولياؤُكَ» (ر.ك: دلائل الإمامة، طبرى امامى: ص ۵۳۰).

2.اخلاق و تربيت و راه و رسم.

صفحه از 327