3 / 2

خِرَد

قرآن

«مسلّماً در آفرينش آسمان ها و زمين، و در آمد و شدِ شب و روز، براى خردمندان ، نشانه هايى [ قانع كننده ]هست ؛ همانان كه خدا را [ در همه احوالِ ] ايستاده و نشسته و به پهلو آرميده ، ياد مى كنند و در آفرينش آسمان ها و زمين مى انديشند [ و مى گويند ] : «پروردگارا! اينها را بيهوده نيافريده اى . تو منزّهى! پس ما را از عذاب آتش [دوزخ] ، در امان بدار» .

حديث

۱۷۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند ، خِرَد را سه بخش كرده است كه در هر كس اين سه بخش باشد ، خِردش كامل است و در هر كس نباشد ، از خِرد ، بى بهره است : نيكو شناختن خدا ، نيكو فرمان بردن از خدا و نيكو شكيبايى كردن در كار خدا .

۱۷۲.تحف العقول :مردى نصرانى از نجرانيان ، به مدينه آمد . او مردى سخنور بود و وقار و هيبتى داشت . يكى گفت : اى پيامبر خدا ! چه خردمند است اين نصرانى!
پيامبر صلى الله عليه و آله بر آن گوينده نهيب زد كه : «خاموش! خردمند ، كسى است كه خداى را يگانه بداند و طاعت او را به جاى آورد» .

۱۷۳.امام على عليه السلام :با ساخته هاى خدا ، به [وجود] او پى برده مى شود ، و با خردها ، شناخت او حاصل مى شود و با انديشه كردن ، حجّتش ثابت مى گردد .

۱۷۴.امام على عليه السلام :سپاس ، خداوند را... كه از امورِ نهان ، آگاه است و براى خِردها آشكار ؛ از آن رو كه نشانه هاى تدبير ، در آفريده هاى او نمايان است ؛ همو كه از
پيامبران در باره اش پرسيدند و آنان او را به حد (تمام ذات) يا به جزء (بعض ذات) نشناساندند ؛ بلكه با كارهايش او را شناساندند و با نشانه هايش به او ره نمون شدند . خِردهاى انديشه گران نمى توانند انكارش كنند ؛ زيرا كسى كه آسمان ها و زمين و آنچه در آنها و ما بين آنهاست ، آفريده اويند و او سازنده آنهاست ، هيچ چيزى نمى تواند قدرت او را پس زند [و انكار كند] .