ساير احاديثى كه در فصل اوّل و ساير فصل ها در باره ويژگى ها و آثار ايمان حقيقى آمده اند، با اين تعريف ، هماهنگ اند .

چهار. فرق ميان ايمان و اسلام

واژه اسلام ، در قرآن و احاديث ، دو گونه كاربرد دارد : گاه در اسلام حقيقى به كار رفته است ، مانند :
«إِنِّى أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَسْلَمَ . ¹
بگو: من مأمورم كه نخستين كسى باشم كه اسلام آورده است» .
امام على عليه السلام نيز در تعريف اسلام فرموده است :
الإِسلامُ هُوَ التَّسليمُ ، وَ التَّسليمُ هُوَ اليَقينُ ، وَ اليَقينُ هُوَ التَّصديقُ ، وَ التَّصديقُ هُوَ الإِقرارُ وَ الإِقرارُ هُوَ الأَداءُ وَ الأَداءُ هُوَ العَمَلُ . ²
اسلام ، تسليم شدن است و تسليم بودن ، يقين داشتن است و يقين ، تصديق كردن است و تصديق كردن ، اقرار نمودن است و اقرار ، انجام دادن است و انجام دادن ، همان عمل است .
اين سخن ، بدان معناست كه شدّت ارتباط الفاظ هفتگانه اى كه ذكر شد ، تا حدّى است كه مى توان هر يك را به ديگرى تفسير و تبيين كرد .
اسلام به اين معنا ، تفاوتى با ايمان ندارد ؛ امّا اسلام ، كاربرد ديگرى نيز در قرآن و حديث دارد و آن ، عبارت است از اسلام ظاهرى ، مانند اين آيه :
«قَالَتِ الْأَعْرَابُ ءَامَنَّا قُل لَّمْ تُؤْمِنُواْ وَ لَكِن قُولُواْ أَسْلَمْنَا وَ لَمَّا يَدْخُلِ الْاءِيمَانُ فِى قُلُوبِكُمْ وَ إِن تُطِيعُواْ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَا يَلِتْكُم مِّنْ أَعْمَالِكُمْ شَيْئا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ . ³