۵۷.امام صادق عليه السلاماز امير مؤمنان عليه السلام ، در باره گونه هاى خلقت سؤال شد . فرمود : «آفرينش ، بر سه گونه است : يكى آفرينش اختراعى ، ۱ چنان كه خداى سبحان مى فرمايد : «آسمان ها و زمين را در شش روز آفريد» ، [دوم] آفرينش مرحله اى ، چنان كه مى فرمايد : «شما را در شكم هاى مادرانتان ، آفرينشى پس از آفرينشى در تاريكى هاى سه گانه خلق مى كند» و مى فرمايد : «او كسى است كه شما را از خاكى ، سپس از نطفه اى . . . آفريد» ، و [سوم ]آفرينش تقديرى ، ۲ چنان كه عيسى عليه السلام فرمود : «آن گاه كه از گِل مى آفرينى» تا آخر آيه» .
۵۸.امام صادق عليه السلام :سهم هاى ارث شش سهم شده ، نه بيشتر ؛ چون انسان ، از شش چيز آفريده شده است . خداوند عز و جل مى فرمايد : «ما انسان را از عصاره اى از گل آفريديم» تا آخر آيه .
۵۹.امام صادق عليه السلامـدر باره سخن خداوند متعال :«هر آينه ، انسان را در رنج آفريديم»ـ :يعنى در شكم مادرش به صورت عمودى قرار دارد : طرف روى او به طرف روى مادرش است و طرف پشتش به طرف پشت مادرش . غذايش از چيزى است كه مادرش مى خورد ، و از همان چيزى مى نوشد كه مادرش مى نوشد ، و مادرش به نوعى او را تنفّس مى دهد ، و پيمانش كه خدا از او گرفته است ، [پيوسته ]در برابر چشم اوست . پس چون زمان تولّدش نزديك مى شود ، فرشته اى به نام «بانگ زننده» نزدش مى آيد و بر او بانگ مى زند و او وارونه مى شود .
1.ابداعى و بدون مادّه و مدّت .
2.احتمال دارد كه آفرينش تقديرى ، به معناى ساختن از يك مادّه با هندسه و اندازه ويژه باشد .
