تأمّل در آفرينش و زندگىِ ده ها هزار گونه از حيوانات دريايىِ كوچك و بزرگ ، گواه اين سخن است .

شش . كشف تدريجى منافع دريا با پيشرفت دانش

آنچه از دلايل خداشناسى در زمينه آفرينش دريا و نقش آن در زندگى انسان برشمرديم ، مواردى بود كه براى مردم عصر نزول قرآن ، قابل فهم بوده است ؛ امّا بى ترديد ، منافع دريا و دلايل خداشناسى آن ، منحصر به موارد ياد شده نيست؛ بلكه دريا ، منافعى براى زندگى انسان دارد كه اگر اهمّيت آنها از فوايدى كه گذشت ، بيشتر نباشد ، بى ترديد ، كمتر نيست ، مانند نقش آن در : نزول باران ، تعديل هوا ، و تأمين رطوبت زمين . ^۱ همچنين ، عناصر فراوانى كه با پيشرفت دانش بشر ، از آب دريا گرفته شده و در صنايع مختلف و داروسازى ، كاربرد دارند ، مانند : مَنيزيم ، پتاسيم ، بُرُم و سولفات سُديم .
امام صادق عليه السلام ـ در حديث معروف به «توحيد مفضّل» ـ ، با اشاره به برخى منافع دريا و دلايل كشف نشده در آن روزها ، مى فرمايد :
إِذا أرَدتَ أن تَعرِفَ سَعَةَ حِكمَةِ الخالِقِ ، و قِصَرَ عِلمِ المَخلوقينَ ؛ فَانظُر إلى ما فِى البِحارِ مِن ضُروبِ السَّمَكِ ، و دَوابِّ الماءِ ، وَ الأَصدافِ وَ الأَصنافِ الَّتى لا تُحصى وَ ل تُعرَفُ مَنافِعُها إِلَا الشَّى ءُ بَعدَ الشَّى ءِ ، يُدرِكُهُ النّاسُ بِأَسبابٍ تُحدَثُ .^۲
اگر مى خواهى گستردگى حكمت آفريدگار ، و كوتاهى و ناچيزىِ دانش آدميان را بدانى ، بر آنچه در درياهاست ، انديشه كن: از انواع ماهيان و آبزيان و صدف ها ، و ديگر گونه هاى بى شمار [جانوران دريايى] كه سودمندى آنها شناخته نمى شود ، مگر به تدريج كه با پيدايش اسباب، مردم به آنها پى مى برند .