بدا - صفحه 11

احتياط ، از قدر ، باز نمى دارد . دعا براى [تقديرِ] نازل شده و نشده ، سودمند است. صِلَةُ القَرابَةِ مَثراةٌ فِى المالِ ، مَحَبَّةٌ فِى الأَهلِ ، مَنسَأَةٌ فِى الأَجَلِ .۱ پيوند با خويشاوندان ، موجب افزايش دارايى ، دوستى در خاندان و تأخير در اَجَل است .
همچنين ، از امام على عليه السلام نقل شده است كه فرمود :
إنَّ اللّهَ يَدفَعُ الأَمرَ المُبرَمَ .۲خداوند ، امر قطعى شده را باز مى گردانَد .
نظير اين احاديث ، در منابع اهل سنّت ، بسيار فراوان است . بنا بر اين ، منكِران بَدا ، بايد همه اين احاديث را مُنكِر شوند .

بَدا ، از ديدگاه وجدان و عقل

هر انسانى با مراجعه به وجدان خود ، در مى يابد كه وضعيّت موجودش مى توانست به گونه اى ديگر باشد . براى نمونه ، اگر فقير است ، مى توانست غنى باشد ، يا اگر بيمار است ، مى توانست سالم باشد . از همين روست كه در دعاهايش از خدا مى خواهد كه او را ثروتمند و تنْ درست كند . اين تغيير در تقدير ، چيزى جز بَدا نيست .
از سوى ديگر ، عقل ، وجود همه كمالات را در خدا ، اثبات مى كند و از جمله كمالات ، «قدرت مطلق» است . بر اساس اين كمال ، خداوند ، حتّى پس از تقديرى خاص ، مانند : فقرِ فلان كس ، يا بيمارىِ فلان كس ، مى تواند اين تقدير را تغيير دهد و آن دو كس را غنى و سالم كند . اين كه بگوييم : «خداوند ، پس از تقدير نمودنِ يك

1.. ر . ك : ص ۱۹۲ ح ۶۵ .

2.. ر . ك : ص ۱۶۶ ح ۳۰ .

صفحه از 126