بدا - صفحه 37

۱۵.تفسير القمّىـ به نقل از عبد اللّه بن مسكان ـ :امام صادق عليه السلام فرمود: «هر گاه شب قدر شد، فرشتگان و روح و نويسندگان، به آسمان دنيا فرود مى آيند و هر چه را از حكم (قضاى) خداى ـ تبارك و تعالى ـ در اين سال رخ مى دهد، مى نويسند . پس، خداوند، هر گاه اراده كند كه چيزى را مقدّم يا مؤخّر بدارد، يا بكاهد يا بيفزايد، فرمان مى دهد كه آنچه را مى خواهد، محو كنند . سپس آنچه را مى خواهد، ثبت مى نمايد» .
گفتم : هر چيزى نزد او به اندازه[ى معيّنى] در كتابش ثبت شده است ؟
فرمود : «بله» .
گفتم : پس، چه چيزى پس از آن خواهد بود؟
فرمود : «سبحان اللّه ! سپس خداوند ـ تبارك و تعالى ـ ، هر چه را بخواهد، باز هم ايجاد مى كند» .

۱۶.امام عسكرى عليه السلامـ در تفسير منسوب به ايشان ، در باره اين سخن خداى متعال :«مالكِ روز دين است»ـ :يعنى به برپايى روز دين ـ كه آن روز حساب است ـ ، تواناست و به مقدّم داشتن آن بر وقتش و به تأخير انداختن آن از وقتش تواناست. او در روز قيامت نيز مالك است .

۱۷.تفسير القمّىـ در تفسير اين سخن خداى متعال :«در آن، هر كارى [به نحو ]استوار، فيصله داده مى شود»ـ :«در آن، فيصله داده مى شود» ، يعنى در شب قدر. «هر كارى [به نحو ]استوار» ، يعنى خداوند، هر كارى اعم از حق و باطل را مقدّر مى كند و نيز آنچه را كه در اين سال رخ مى دهد و [ با اين حال] براى او در آن، بَدا و مشيّت است . هر چه را بخواهد (از : اَجَل ها و روزى ها و بلاها و حوادث و بيمارى ها)، مقدّم يا مؤخّر مى دارد و هر چه را بخواهد، مى افزايد و هر چه را بخواهد، مى كاهد و پيامبر خدا آن را به امير مؤمنان اطلاع مى دهد، و امير مؤمنان، به امامان عليهم السلام تا مى رسد به امام زمان عليه السلام و در آن، بَدا و مشيّت ، و تقديم و تأخير را براى خود شرط مى كند (محفوظ مى دارد) .
راوى مى گويد : اين حديث را پدرم ، به نقل از ابن ابى عمير ، از عبد اللّه بن مسكان ، از امام باقر و امام صادق و امام كاظم عليهم السلام برايم نقل كرد .

صفحه از 126