کینه 2 - صفحه 63

۱۵۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بيش از سه روز ، نبايد قهر كرد . ۱

۱۵۵.تاريخ دمشقـ به نقل از اَنَس ـ :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : «قهر كردن دو مسلمان با يكديگر بيش از سه روز روا نيست يا [فرمود] : «سه شب» .

۱۵۶.امام على عليه السلام :هر گاه [كسى را] دشمن داشتى ، [با وى] قهر مكن .

۱۵۷.الكافىـ به نقل از على بن حديد ، از عمويش مُرازِم بن حكيم ـ :مردى از شيعيان ، [به نام عيسى و] ملقّب به شَلْقان ، ۲ در خانه امام صادق عليه السلام بود و امام عليه السلام خرجىِ او را مى داد(/ او را ناظر مخارج خود قرار داده بود ) . وى مردى بداخلاق بود . لذا [من] با او قهر كرد[م] . ۳ روزى امام عليه السلام به من فرمود : «اى مُرازِم ! آيا با عيسى صحبت مى كنى [و آشتى كرده اى] ؟» . گفتم : آرى . فرمود : «كار درستى مى كنى . قهر كردن ، خوب نيست» .

1.ظاهر حديث ، اين است كه اگر ميان دو برادر مؤمن ، ناراحتى يا تقصيرى در حقوق معاشرت و دوستى پيش آيد و اين امر به قهر كردن بينجامد ، بر آنان واجب است كه بيش از سه شب بر قهر خود باقى نمانند. امّا قهر بودن در سه روز، ظاهرا، بخشوده است ، علّتش هم آن است كه بشر ، از خشم و بداخلاقى به دور نيست . بنا بر اين ، در اين مدّت ، اجازه داده شده است . اين دلالت ، بر حسب مفهوم بوده ، دلالت ضعيفى است . البته اين اخبار ، به كسانى اختصاص دارد كه اهل بدعت و فرقه گرايى و اصرار برگناهان نباشند ؛ چرا كه قهر با اين گونه افراد ودورى كردن از آنان ، مطلوب و از اقسام نهى از منكر است .

2.شلقان ، لقب عيسى بن منصور بوده است .

3.علّامه مجلسى مى گويد : به سبب بداخلاقى عيسى با ياران امام صادق عليه السلام ـ كه مَرازم نيز يكى از ايشان بود ـ ، مرازم با عيسى قهر كرد . پس ابن حديد (راوى) اين گونه تعبير كرده است . شهيد ثانى مى گويد : شايد درستش اين گونه باشد : « لذا با او قهر كردم» . يكى از بزرگان ، گفته است : يعنى امام صادق عليه السلام با عيسى ، به سبب بداخلاقى اش با اصحاب امام عليه السلام ـ كه مرازم نيز از جمله آنان بود ـ ، قهر كرد .

صفحه از 68