نكته قابل توجّه، اين كه وقتى اندوه به نهايت برسد، انسان ديگر نمى تواند گريه كند، چنان كه در حكمت هاى منسوب به امام على عليه السلام آمده است :
إذا تَناهَى الغَمُّ انقَطَعَ الدَّمعُ .^۱
هر گاه غم به اوج رسد ، اشك قطع مى شود .
بر اين اساس ، پيش از اين كه آن اندوه به اين مرحله خطرناك برسد ، بايد با گريه درمانى از شدّت آن كاسته گردد . كلينى رحمه الله از منصور صيقل ، نقل مى كند كه از اندوه شديدى كه بر اثر مرگ فرزندم به من دست داد و مى ترسيدم در اثر آن، عقلم را از دست بدهم ، به امام صادق عليه السلام شكايت بردم . فرمود :
إذا أصابَكَ مِن هذا شَى ءٌ فَأَفِض مِن دُموعِكَ فَإِنَّهُ يَسكُنُ عَنكَ .^۲
هر گاه چنين حالتى به تو دست داد ، اشك بريز ؛ زيرا اين كار، تو را آرام مى كند .

3 . گريه مفيد و نيكو

گريه كردن، يك نياز طبيعى است؛ ولى اين، بدان معنا نيست كه انسان حق دارد اين نياز را از هر طريقى تأمين نمايد ، چنان كه تأمين ساير نيازها نيز همين گونه است . از اين رو، اسلام ـ كه دين فطرت است ـ راه تأمين اين نياز را نشان داده و راه هاى انحرافى را نيز مشخّص كرده است .
آنچه در فصل نخست اين مَدخَل ، تحت عنوان «گريه نكوهيده» ^۳ آمده (مانند : گريه ناشى از فريبكارى ، جهل و زبونى و ...)، در واقع، اشاره به همان راه هاى انحرافى است و آنچه در فصل دوم با عنوان «گريه پسنديده» ^۴ ذكر شده (مانند : گريه